Για χρόνια, το ESG υπήρξε «μαγική λέξη» στις αγορές. Όμως η υπερβολική χρήση του όρου, οι ασαφείς ορισμοί και τα φαινόμενα greenwashing έπληξαν την αξιοπιστία του. Σήμερα, η UBS βλέπει ότι μια νέα γενιά επενδυτών μπορεί να φέρει την πολυπόθητη ανατροπή.
Οι νεότεροι και πιο εύποροι επενδυτές – τόσο οι «ultra high net worth» όσο και οι «mass affluent» – δεν αρκούνται στο να επενδύουν «με υπευθυνότητα στα χαρτιά». Ζητούν αποδείξεις:σαφή μείωση εκπομπών, μετρήσιμο κοινωνικό αντίκτυπο, λογοδοσία και διαφάνεια από τις εταιρείες. Αυτές οι απαιτήσεις μετατρέπουν το ESG από μια ετικέτα μάρκετινγκ σε πραγματικό τεστ αξιοπιστίας για τις τράπεζες και τους θεσμικούς επενδυτές.
Η UBS και άλλοι μεγάλοι θεσμοί καλούνται να δημιουργήσουν νέα προϊόντα που να αντέχουν σε έλεγχο και να συνδέονται με απτά αποτελέσματα. Η «εύκολη λύση» της γενικής αναφοράς σε βιωσιμότητα δεν αρκεί πλέον. Χωρίς αξιόπιστες δομές, το ESG κινδυνεύει να χάσει οριστικά την εμπιστοσύνη των αγορών.Παρά την κριτική, οι επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ενισχύονται. Τα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2025 δείχνουν σαφή άνοδο, επιβεβαιώνοντας ότι η πράσινη μετάβαση παραμένει βασικός πυλώνας ανάπτυξης. Αυτό προσφέρει έδαφος ώστε το ESG να ξαναβρεί ρόλο, όχι ως «ταμπέλα», αλλά ως ουσιαστικός μηχανισμός χρηματοδότησης.
Η «αναγέννηση του ESG» συνδέεται άμεσα με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης:
SDG 7 – προώθηση καθαρής ενέργειας,
SDG 9 – βιώσιμες υποδομές και καινοτομία,
SDG 13 – δράση για το κλίμα,
SDG 17 – συνεργασίες για κοινούς στόχους.
Αν οι νέοι επενδυτές απαιτούν αποτελέσματα, τότε τα ESG προϊόντα μπορούν να λειτουργήσουν ως εργαλείο πραγματικής αλλαγής.
Για την Ελλάδα, που επιδιώκει να προσελκύσει κεφάλαια και να ενισχύσει τη θέση της στη βιώσιμη ανάπτυξη, οι τάσεις που γεννιούνται στη Ζυρίχη και τη Νέα Υόρκη έχουν άμεσο αντίκτυπο. Οι ελληνικές επιχειρήσεις θα πρέπει να αποδεικνύουν με στοιχεία την υπευθυνότητά τους, διαφορετικά θα μείνουν εκτός «πράσινης» χρηματοδότησης.
Το ESG βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Μπορεί να χαθεί ως όρος, αλλά να ξαναγεννηθεί ως ουσιαστική πρακτική. Η νέα γενιά επενδυτών δεν ζητά ωραία λόγια αλλά μετρήσιμα αποτελέσματα. Και αυτό μπορεί να αποτελέσει τον καταλύτη για ένα πιο υπεύθυνο και βιώσιμο χρηματοοικονομικό σύστημα.