Σε υπερτριπλάσιο υπολογίζεται το οικονομικό όφελος των ηλεκτρικών διασυνδέσεων των Δωδεκανήσων και των νησιών του Βορείου Αιγαίου με το ηπειρωτικό σύστημα μεταφοράς, σε σύγκριση με το κόστος κατασκευής τους. Η αναλογία αυτή υπερβαίνει κατά πολύ το όριο που απαιτείται για τον χαρακτηρισμό τους ως Έργα Μείζονος Σημασίας, επιβεβαιώνοντας ότι οι νέες διασυνδέσεις αποτελούν μια από τις πιο αποδοτικές και αναπτυξιακά κρίσιμες επενδύσεις της χώρας.
Η μελέτη κόστους-οφέλους που εκπόνησε ο ΑΔΜΗΕ, βάσει της μεθοδολογίας του ENTSO-E για το Δεκαετές Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Δικτύου (TYNDP 2024), έδειξε λόγο οφέλους-κόστους (BCR) 3,38 για τη διασύνδεση των Δωδεκανήσων και 3,56 για τα νησιά του Βορείου Αιγαίου. Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν ότι κάθε ευρώ επένδυσης επιστρέφει πάνω από τρία ευρώ σε όφελος — οικονομικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό.
Από ακριβά και ρυπογόνα καύσιμα σε καθαρή ενέργεια – Μονόδρομος η ενεργειακή μετάβαση των νησιών
Η μελέτη συγκρίνει δύο σενάρια:
1η διασύνδεση με το ηπειρωτικό δίκτυο, και
2η διατήρηση απομονωμένης λειτουργίας με πετρελαϊκούς σταθμούς, οι οποίοι παραμένουν σήμερα η κύρια πηγή ηλεκτροπαραγωγής στα μη διασυνδεδεμένα νησιά.
Τα αποτελέσματα είναι ξεκάθαρα: η διασύνδεση είναι η οικονομικά και περιβαλλοντικά συντριπτικά πιο βιώσιμη επιλογή.
Η οικονομική ωφέλεια παραμένει πολλαπλάσια ακόμη και όταν συνυπολογιστούν οι παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις στην αγορά καλωδίων και η αύξηση των κεφαλαιακών δαπανών. Επιπλέον, τα οφέλη θεωρούνται μάλιστα υποεκτιμημένα, καθώς:
οι υπολογισμοί βασίζονται σε ευρωπαϊκές τιμές καυσίμων (και όχι στην ιδιαίτερα υψηλή ελληνική τιμή diesel λόγω ΕΦΚ),
οι περιβαλλοντικές δεσμεύσεις επιβάλλουν την πλήρη απόσυρση του mazut έως το 2030, αυξάνοντας περαιτέρω το κόστος των τοπικών μονάδων,
δεν έχουν ενσωματωθεί τα μελλοντικά οφέλη από τη μεγαλύτερη διείσδυση ΑΠΕ στα νησιά μετά τη διασύνδεση.
Κορυφαίες επιδόσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο – Υπερβαίνουν πολλά PCI της Ε.Ε.
Οι διασυνδέσεις των δύο νησιωτικών συμπλεγμάτων εμφανίζουν καλύτερη επίδοση από 14 από τα 24 Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI) που σχεδιάζονται στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Με βάση τα ίδια αυστηρά κριτήρια, η σχέση οφέλους-κόστους των ελληνικών έργων είναι υψηλότερη από την πλειονότητα των αντίστοιχων ευρωπαϊκών ενεργειακών υποδομών.
Δεν είναι τυχαίο ότι, με απόφαση Υπουργικού Συμβουλίου, τα έργα αυτά έχουν ήδη χαρακτηριστεί από τις αρχές του 2025 ως έργα γενικότερης σημασίας για την ελληνική οικονομία και την εθνική ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού.
Η ολοκλήρωση των διασυνδέσεων θα φέρει σημαντικές άμεσες και έμμεσες βελτιώσεις:
Περιβαλλοντικά οφέλη
Διακοπή λειτουργίας ρυπογόνων πετρελαϊκών σταθμών που σήμερα επιβαρύνουν τοπικές κοινωνίες.
Βελτίωση της ποιότητας αέρα και μείωση των τοπικών εκπομπών.
Μείωση χρήσης πετρελαίου και σταδιακή απανθρακοποίηση του νησιωτικού ενεργειακού μείγματος.
Κοινωνικά οφέλη
Αξιόπιστη και ποιοτική ηλεκτροδότηση για κατοίκους και επιχειρήσεις.
Ενίσχυση του τουριστικού προϊόντος, καθώς σταθερή ενέργεια αποτελεί κρίσιμη υποδομή για φιλοξενία, υγεία, μεταφορές και επενδύσεις.
Οικονομικά οφέλη
Κατάργηση των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) που σήμερα επιβαρύνουν όλα τα ελληνικά νοικοκυριά.
Μείωση κόστους παραγωγής και ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές αγορές ενέργειας.
Με την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων και του Βορείου Αιγαίου στο ηπειρωτικό ηλεκτρικό σύστημα, κλείνει ο μεγάλος κύκλος των νησιωτικών διασυνδέσεων που σχεδιάζονταν επί δεκαετίες και επιταχύνθηκαν μετά το 2017.
Πέρα από τα τεχνικά και οικονομικά δεδομένα, οι διασυνδέσεις:
ενισχύουν την εθνική συνοχή,
εξασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση σε καθαρή ενέργεια,
αποτελούν θεμέλιο για την εγκατάσταση ΑΠΕ στα νησιά,
και φέρνουν –πραγματικά και συμβολικά– το ανατολικό Αιγαίο πιο κοντά στην ηπειρωτική Ελλάδα.