Η όσφρησή μας είναι ένα από τα πλουσιότερα και ευρύτερα “παράθυρά” μας στον κόσμο γύρω μας, που παίζει ζωτικό ρόλο σε αυτό που γευόμαστε, στις κοινωνικές μας αλληλεπιδράσεις και ακόμη στο να ανιχνεύουμε πιθανούς κινδύνους. Αλλά μια απειλή στον αέρα που αναπνέουμε μπορεί να διαβρώσει τις οσφρητικές μας δυνάμεις.
Για πολλούς ανθρώπους, η περίοδος Covid-19 έδωσε μια πρώτη γεύση (ή μάλλον την έλλειψή του) για το πώς είναι να χάνεις την όσφρησή σου. Γνωστή ως «ανοσμία», η απώλεια όσφρησης μπορεί να έχει σημαντική επίδραση στη συνολική ευημερία και την ποιότητα ζωής μας. Όμως, ενώ μια ξαφνική λοίμωξη του αναπνευστικού μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή απώλεια αυτής της σημαντικής αίσθησης, η αίσθηση της όσφρησης μπορεί κάλλιστα να διαβρώνεται σταδιακά εδώ και χρόνια λόγω της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Τα παραπάνω τονίζονται στην ιστοσελίδα Future του BBC όπου προστίθενται τα εξής:
«Η έκθεση στα PM2.5 – η συλλογική ονομασία για τα μικρά σωματίδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης, κυρίως από την καύση καυσίμων σε οχήματα, σταθμούς παραγωγής ενέργειας και τα σπίτια μας – είχε προηγουμένως συνδεθεί με «οσφρητική δυσλειτουργία», αλλά συνήθως μόνο σε επαγγελματικούς ή βιομηχανικούς χώρους.
Αλλά μια νέα έρευνα αρχίζει τώρα να αποκαλύπτει την πραγματική κλίμακα – και την πιθανή ζημιά που προκαλείται από τη ρύπανση που εισπνέουμε καθημερινά. Και τα ευρήματά της έχουν σημασία για όλους μας.»
«Στο κάτω μέρος του εγκεφάλου μας, ακριβώς πάνω από τις ρινικές κοιλότητες, βρίσκεται ο οσφρητικός βολβός. Αυτό το ευαίσθητο κομμάτι ιστού έχει νευρικές απολήξεις και είναι απαραίτητο για την τεράστια ποικιλόμορφη εικόνα του κόσμου που παίρνουμε από την όσφρησή μας. Είναι επίσης η πρώτη μας γραμμή άμυνας ενάντια στους ιούς και τους ρύπους που εισέρχονται στον εγκέφαλο. Αλλά, με την επανειλημμένη έκθεση, αυτές οι άμυνες σιγά-σιγά φθείρονται – ή παραβιάζονται».
«Τα δεδομένα δείχνουν ότι υπάρχει 1,6 έως 1,7 φορές αυξημένος 9κίνδυνος ανάπτυξης ανοσμίας με παρατεταμένη σωματιδιακή ρύπανση», λέει ο Murugappan Ramanathan Jr, ρινολόγος στο Johns Hopkins School of Medicine της Βαλτιμόρης. Έγινε ένας από τους λίγους ειδικούς σε αυτόν τον τομέα αφού άρχισε να αναρωτιέται αν υπήρχε σχέση μεταξύ του μεγάλου αριθμού ασθενών που έβλεπε με ανοσμία και των περιβαλλοντικών συνθηκών όπου ζούσαν.