Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί πλέον αναπόσπαστο στοιχείο της τοπικής και περιφερειακής στρατηγικής, ιδιαίτερα σε περιοχές που αντιμετωπίζουν πιεστικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές προκλήσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, η πρόσφατη ημερίδα που διοργάνωσε το Ελληνικό Ινστιτούτο Έρευνας και Ανάπτυξης, με επίκεντρο τις ανάγκες της Θεσσαλονίκης και της Βόρειας Ελλάδας, ανέδειξε κρίσιμα ζητήματα αλλά και προοπτικές σχετικά με τέσσερις βασικούς πυλώνες: διαχείριση απορριμμάτων, νερού, ενέργειας και υποδομών.
Διαχείριση Απορριμμάτων: Από το βάρος στη δυνατότητα
Στην ημερίδα επισημάνθηκε πως η Βόρεια Ελλάδα διαθέτει σημαντικές ευκαιρίες μετάβασης σε πιο σύγχρονες και αποδοτικές πρακτικές διαχείρισης στερεών αποβλήτων. Η ενίσχυση της ανακύκλωσης, η δημιουργία υποδομών κομποστοποίησης και η προώθηση της κυκλικής οικονομίας μπορούν να μειώσουν δραστικά το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των πόλεων και να μετατρέψουν τα απορρίμματα σε πολύτιμους πόρους.
Υδάτινοι Πόροι: Η ανάγκη για ανθεκτικότητα και εξοικονόμηση
Το ζήτημα του νερού αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα, ιδιαίτερα με τις συνεχείς πιέσεις από την κλιματική αλλαγή. Κατά τη διάρκεια των συζητήσεων παρουσιάστηκαν πρακτικές για πιο αποδοτική διαχείριση, με έμφαση:
- στην αναβάθμιση των δικτύων ύδρευσης και αποχέτευσης,
- στη μείωση των απωλειών νερού,
- στην υιοθέτηση τεχνολογιών έξυπνης παρακολούθησης,
- καθώς και στην ευαισθητοποίηση των πολιτών σε θέματα εξοικονόμησης.
Η Θεσσαλονίκη και οι γύρω περιοχές καλούνται να υιοθετήσουν στρατηγικές που θα διασφαλίσουν την επάρκεια και ποιότητα του νερού για τις επόμενες δεκαετίες.
Ενέργεια: Η Πράσινη Μετάβαση ως μοχλός ανταγωνιστικότητας
Η μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας αποτελεί κεντρικό άξονα της βιώσιμης ανάπτυξης. Στην ημερίδα παρουσιάστηκαν:
- νέες δυνατότητες αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών,
- μέτρα ενεργειακής εξοικονόμησης για επιχειρήσεις και κατοικίες,
- προτάσεις για την ενίσχυση της ενεργειακής αυτάρκειας σε επίπεδο πόλης.
Η Βόρεια Ελλάδα, χάρη στη γεωγραφική της θέση, έχει μεγάλο δυναμικό στην αιολική και ηλιακή ενέργεια, ενώ η αναβάθμιση του ενεργειακού δικτύου αποτελεί πλέον αναγκαιότητα.
Υποδομές: Η βάση για μια ανθεκτική και βιώσιμη πόλη
Οι συμμετέχοντες τόνισαν ότι οι υποδομές της Θεσσαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής πρέπει να σχεδιάζονται με γνώμονα:
- την ανθεκτικότητα,
- τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος,
- την ψηφιακή μετάβαση,
- και την εξυπηρέτηση των σύγχρονων κοινωνικών αναγκών.
Από τις μεταφορές έως τα υδραυλικά έργα και τα δίκτυα ενέργειας, η επένδυση σε “έξυπνες” και πράσινες υποδομές αποτελεί το κλειδί για μια βιώσιμη μελλοντική ανάπτυξη.
Ένα κοινό όραμα για το μέλλον
Η ημερίδα του Ελληνικού Ινστιτούτου Έρευνας και Ανάπτυξης κατέδειξε ότι η Βόρεια Ελλάδα βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή. Με συντονισμένες δράσεις, συνεργασία ανάμεσα σε φορείς, επιστημονική τεκμηρίωση και συμμετοχή των πολιτών, η περιοχή μπορεί να αποτελέσει πρότυπο βιώσιμης αστικής και περιφερειακής ανάπτυξης.