Η γενική γραμματέας της Copa-Cogeca, της Ένωσης των Ευρωπαίων Αγροτών και των Ευρωπαϊκών Συνεταιριστικών Οργανώσεων, Έλλη Τσιφόρου, μίλησε στην Τάνια Γεωργιοπούλου, στη στήλη «Γεύμα με την Κ.», για τις έντονες κινητοποιήσεις των αγροτών που έχουν σαρώσει πολλές χώρες της Ευρώπης το τελευταίο διάστημα. Η δυσαρέσκεια είναι εμφανής και, όπως τονίζει, το κύριο πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι οι αποφάσεις που λαμβάνονται στις Βρυξέλλες επηρεάζουν άμεσα τον αγροτικό κόσμο, χωρίς όμως τη δική του ουσιαστική συμμετοχή στη χάραξη πολιτικών.
«Αποφάσεις για εμάς, χωρίς εμάς»
«Τα τελευταία χρόνια, πλήθος ρυθμίσεων και κανονισμών πέρασαν χωρίς καν να προηγηθούν αναλυτικές εκθέσεις για τις συνέπειες που θα είχαν στην καθημερινότητα των αγροτών», εξηγεί η κ. Τσιφόρου. «Η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), που υποτίθεται ότι θα στηρίζει τον πρωτογενή τομέα, επιβαρύνθηκε με όλη τη νομοθεσία για το κλίμα, χωρίς να ληφθούν υπόψη οι πραγματικές συνθήκες της αγροτικής παραγωγής».
Όπως επισημαίνει, οι Ευρωπαίοι αγρότες καλούνται να εφαρμόσουν μέτρα που συχνά είναι εξαιρετικά δύσκολο να υλοποιηθούν στην πράξη, ιδιαίτερα από μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις. «Η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να επιτευχθεί με μια προσέγγιση ‘one size fits all’. Δεν μπορεί να απαιτείται από όλους τους αγρότες, ανεξαρτήτως χώρας, κλίματος, εδάφους και υποδομών, να εφαρμόζουν τις ίδιες πολιτικές, χωρίς στήριξη και χωρίς την κατάλληλη περίοδο προσαρμογής».
Αντιμέτωποι με ένα εκρηκτικό μείγμα προκλήσεων
Η κ. Τσιφόρου περιγράφει ένα σκηνικό όπου οι αγρότες βρίσκονται αντιμέτωποι με πολλαπλά και αλληλένδετα προβλήματα:
Αυξανόμενο κόστος παραγωγής: Οι τιμές των καυσίμων, των λιπασμάτων και των ζωοτροφών έχουν εκτιναχθεί, κάνοντας την αγροτική δραστηριότητα όλο και λιγότερο βιώσιμη.
Σκληρός ανταγωνισμός: Οι εισαγωγές από τρίτες χώρες, οι οποίες δεν υπόκεινται στις ίδιες αυστηρές περιβαλλοντικές και εργασιακές ρυθμίσεις, πιέζουν τις τιμές των ευρωπαϊκών προϊόντων προς τα κάτω.
Ακραία καιρικά φαινόμενα: Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής είναι ήδη αισθητές, με περιόδους έντονης ξηρασίας, καταστροφικές πλημμύρες και ακραίες θερμοκρασίες να επηρεάζουν τη γεωργική παραγωγή.
Ζητείται διάλογος και ρεαλιστικές λύσεις
«Οι Ευρωπαίοι αγρότες δεν είναι αντίθετοι στην πράσινη μετάβαση ούτε στη λήψη μέτρων για την προστασία του περιβάλλοντος», υπογραμμίζει η κ. Τσιφόρου. «Αυτό που ζητούν είναι δίκαιοι όροι, επαρκής στήριξη και η δυνατότητα να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα χωρίς να καταρρεύσουν οικονομικά».
Η ένταση των κινητοποιήσεων είναι μια προειδοποίηση προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και τα θεσμικά όργανα: αν δεν αλλάξει ο τρόπος διαμόρφωσης της αγροτικής πολιτικής, ολόκληρος ο πρωτογενής τομέας κινδυνεύει να περιέλθει σε κρίση. «Αυτό που χρειάζεται δεν είναι μόνο επιδοτήσεις, αλλά μια συνολική αναθεώρηση της πολιτικής προσέγγισης: ένας πραγματικός διάλογος με τους ίδιους τους αγρότες, ώστε οι αποφάσεις να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και να διασφαλίζεται το μέλλον της ευρωπαϊκής γεωργίας».