Η Τήλος, ένα μικρό νησί στα Δωδεκάνησα με λιγότερους από 1.000 κατοίκους, αποτελεί πλέον παράδειγμα μηδενικής παραγωγής απορριμμάτων στην Ελλάδα, καθώς εδώ και τρεις συνεχόμενες χρονιές δεν διαθέτει ΧΥΤΑ, ούτε αποστέλλει απορρίμματα για ταφή.
Το αποτέλεσμα αυτό επιτεύχθηκε χάρη στο πρωτοποριακό πρόγραμμα “door-to-door” ανακύκλωσης, που εφαρμόζεται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου σε συνεργασία με φορέα κυκλικής οικονομίας. Το μοντέλο βασίζεται σε καθημερινή συλλογή διαχωρισμένων απορριμμάτων από κάθε νοικοκυριό και επιχείρηση του νησιού, με τοπική επεξεργασία και ποσοστά ανακύκλωσης και επαναχρησιμοποίησης που ξεπερνούν το 90%.
Οι πολίτες συμμετέχουν ενεργά, διαχωρίζοντας τα απορρίμματα σε τρεις σακούλες: οργανικά (που μετατρέπονται σε λίπασμα), ανακυκλώσιμα (ταξινομημένα σε ειδική μονάδα), και «μη ανακυκλώσιμα», τα οποία εξετάζονται περαιτέρω από τους υπεύθυνους διαχείρισης. Το πρόγραμμα συνοδεύτηκε από εκτενή ενημέρωση και συνεχή παρουσία εργαζομένων, ακόμα και κατά την υψηλή τουριστική περίοδο.
Η εντυπωσιακή επιτυχία της Τήλου αναγνωρίστηκε σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς το νησί κατέκτησε την πρώτη θέση στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Προώθησης της Επιχειρηματικότητας 2024 (EEPA), ξεχωρίζοντας ανάμεσα σε προτάσεις από την Αυστρία και την Ολλανδία.
Η εμπειρία της Τήλου ανοίγει τον δρόμο για επέκταση του μοντέλου σε ακόμη 16 ελληνικά νησιά, με προτεραιότητα σε περιοχές όπως το Καστελόριζο, η Σίκινος, η Σχοινούσα και η Δονούσα. Το επόμενο βήμα αναμένεται να υποστηριχθεί από χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου.