Σε τηλεοπτική συνέντευξή του στην ΕΡΤ το Σάββατο, ο Υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος αναφέρθηκε στην επερχόμενη εφαρμογή της ευρωπαϊκής τροποποίησης “stop the clock” για την Οδηγία CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), επισημαίνοντας ότι το Υπουργείο θα προχωρήσει σύντομα σε νομοθετική εναρμόνιση με τα ελληνικά δεδομένα. Όπως τόνισε, η ρύθμιση θα προσφέρει περίοδο προσαρμογής δύο ετών έως την πλήρη εφαρμογή της οδηγίας, σύμφωνα με τις προβλέψεις του ευρωπαϊκού κειμένου.
Η προθεσμία μεταφοράς της νέας οδηγίας στο εθνικό δίκαιο λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2025, γεγονός που καθιστά άμεση την ανάγκη έκδοσης του σχετικού πλαισίου. Η κυβέρνηση, όπως διαφαίνεται, αναμένεται να παρουσιάσει τις ρυθμίσεις της εντός των επόμενων εβδομάδων.
Η τροποποίηση δεν καλύπτει όλες τις επιχειρήσεις. Οι μεγάλες εισηγμένες εταιρείες με πάνω από 250 εργαζόμενους και κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ συνεχίζουν κανονικά την εφαρμογή της CSRD, χωρίς καμία καθυστέρηση.
Αντιθέτως, μετατίθεται κατά δύο χρόνια η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων για τις επιχειρήσεις των «κυμάτων 2 και 3»:
εταιρείες με έως 250 εργαζόμενους (μεγάλες μη εισηγμένες): πρώτη υποχρέωση το 2028
μικρομεσαίες επιχειρήσεις δημοσίου συμφέροντος (μέχρι 50 εργαζόμενοι): πρώτη υποχρέωση το 2029
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις κάτω των 500 εργαζομένων, οι οποίες θα έπρεπε να υποβάλουν εκθέσεις το 2026–2027, αποκτούν πλέον διετή παράταση· ενώ οι μικρότερες ΜΜΕ δημοσίου συμφέροντος αποκτούν περιθώριο έως το 2029.
Το “Omnibus I” και η πολιτική βάση της καθυστέρησης
Η Οδηγία “Stop-the-Clock” αποτελεί μέρος της δέσμης μέτρων Omnibus I, που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 26 Φεβρουαρίου 2025. Η δέσμη στοχεύει στην απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου για τη βιωσιμότητα, με βασικό επιχείρημα την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
Το Omnibus I επηρεάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τις εκθέσεις Λέτα (Απρίλιος 2024) και Ντράγκι (Σεπτέμβριος 2024), οι οποίες ανέφεραν ότι η αυξανόμενη ρυθμιστική πυκνότητα της ΕΕ αποθαρρύνει επενδύσεις και οδηγεί μέρος της παραγωγικής δραστηριότητας εκτός Ευρώπης. Σύμφωνα με την Επιτροπή, η προσωρινή «παύση» στις υποχρεώσεις βιωσιμότητας δεν αποδυναμώνει τις πράσινες πολιτικές, αλλά προσφέρει χρόνο προσαρμογής στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στο κόστος και την πολυπλοκότητα των νέων απαιτήσεων.
Στην ελληνική αγορά καταγράφονται δύο αντίθετες προσεγγίσεις:
Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, που δεν είχαν προχωρήσει επαρκώς την προετοιμασία τους για την CSRD, θεωρούν την καθυστέρηση θετική, καθώς τους δίνει τον απαραίτητο χρόνο να αποκτήσουν τεχνογνωσία και προσωπικό.
Μεγαλύτερες εταιρείες που είχαν ήδη επενδύσει στη συμμόρφωση, εκφράζουν ανησυχία ότι η καθυστέρηση αφαιρεί το πλεονέκτημα του first mover και δημιουργεί ασάφεια στον μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
Η Εκτελεστική Διευθύντρια του ΣΕΒ, Ράνια Αικατερινάρη, είχε τοποθετηθεί στο ATHEX Sustainability Summit τον Οκτώβριο, υπογραμμίζοντας ότι «το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον έχει γίνει εξαιρετικά σύνθετο, σε βαθμό που αποθαρρύνει ξένες επενδύσεις». Σχετικά με τη νέα οδηγία, εξήγησε πως η αβεβαιότητα του stop the clock «τοποθετεί τις επιχειρήσεις σε ένα μετέωρο στάδιο», δημιουργώντας δυσκολίες στον στρατηγικό προγραμματισμό τους.