Η Πολιτεία κήρυξε επισήμως την Πάτμο και τη Λέρο σε καθεστώς έκτακτης ανάγκης λόγω της οξείας λειψυδρίας που πλήττει τα δύο νησιά, ενώ την Παρασκευή θα τεθεί σε αντίστοιχο συναγερμό και η Αττική, καθώς τα αποθέματα νερού έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Η απόφαση ελήφθη ύστερα από εισήγηση της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), η οποία βασίστηκε στα αναλυτικά επιστημονικά πορίσματα του Πολυτεχνείου και στα υδρολογικά δεδομένα των τελευταίων μηνών.
Πάτμος και Λέρος: οι πρώτες περιοχές που ενεργοποίησαν το «κόκκινο»
Τα δύο νησιά των Δωδεκανήσων βρέθηκαν τις τελευταίες εβδομάδες στα όρια της πλήρους ελλειμματικής υδροδότησης, με τους τοπικούς υδατικούς πόρους να μην μπορούν πλέον να καλύψουν τις βασικές ανάγκες κατοίκων και επισκεπτών. Η κήρυξη της έκτακτης ανάγκης ενεργοποιεί ένα ειδικό πλαίσιο άμεσων παρεμβάσεων, το οποίο προβλέπει:
- επείγουσα χρηματοδότηση έργων ύδρευσης,
- fast-track διαδικασίες υλοποίησης,
- ευέλικτους διαγωνισμούς για έργα και προμήθειες,
- επιτάχυνση έργων υποδομής που κρίνονται κρίσιμα για την ασφάλεια υδροδότησης.
Παράλληλα, κινητοποιήθηκαν υδροφόρες, φορητές μονάδες αφαλάτωσης και επιπρόσθετα μέτρα διαχείρισης ζήτησης, ώστε να μην υπάρξουν εκτεταμένες διακοπές νερού.
Η Αττική ακολουθεί – Τα αποθέματα του Μόρνου σε ιστορικό χαμηλό
Στην Αττική, η κατάσταση χαρακτηρίζεται εξίσου ανησυχητική. Ο ταμιευτήρας του Μόρνου, ο βασικός τροφοδότης της πρωτεύουσας, παρουσιάζει επίπεδα που δεν έχουν παρατηρηθεί την τελευταία δεκαπενταετία.
Στις 23 Οκτωβρίου 2025, τα αποθέματα ανήλθαν μόλις στα 156,9 εκατ. κυβικά μέτρα, σχεδόν 45% κάτω από την αντίστοιχη περσινή μέτρηση. Δορυφορική ανάλυση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (Meteo.gr) επιβεβαιώνει τη δραματική συρρίκνωση της λίμνης: η έκτασή της έχει μειωθεί στα 8,3 km², δηλαδή κατά 44% σε σχέση με τη μέση τιμή της περιόδου 2016–2024.
Με βάση αυτά τα δεδομένα, η ΕΥΔΑΠ ζήτησε επίσημα από το υπουργείο Περιβάλλοντος κατεπείγουσες διαδικασίες, οδηγώντας την κυβέρνηση να αποφασίσει την κήρυξη της Αττικής σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με εφαρμογή μέτρων που θα ανακοινωθούν αύριο.
Τι σημαίνει η κήρυξη έκτακτης ανάγκης
Το καθεστώς αυτό δίνει τη δυνατότητα στην Πολιτεία να ξεκινήσει άμεσα έργα που υπό κανονικές συνθήκες θα απαιτούσαν μήνες ή και χρόνια αδειοδοτήσεων. Μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται:
- ενίσχυση και επέκταση δικτύων ύδρευσης,
- επισκευές διαρροών και υποδομών,
- αύξηση παραγωγής από αφαλάτωση,
- προγράμματα εξοικονόμησης και ορθολογικής χρήσης νερού,
- δράσεις για τη μείωση απωλειών και τη βελτίωση της αποθήκευσης νερού.
Η λειψυδρία ως προειδοποίηση για το μέλλον – Η διάσταση της βιώσιμης ανάπτυξης
Η κρίση δεν αφορά μόνο την άμεση επάρκεια νερού· αποτελεί ένδειξη ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα εποχή όπου το νερό μετατρέπεται σε στρατηγικό πόρο. Η βιώσιμη ανάπτυξη, όπως ορίζεται από τους Στόχους του ΟΗΕ, απαιτεί:
- ανθεκτικές υποδομές,
- υπεύθυνη χρήση φυσικών πόρων,
- μεγάλες επενδύσεις σε τεχνολογίες εξοικονόμησης,
- ολοκληρωμένη διαχείριση υδάτων σε νησιά και αστικά κέντρα,
- προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, η οποία πλέον επηρεάζει άμεσα την υδρολογική ισορροπία.
Η λειψυδρία σε Πάτμο, Λέρο και Αττική υπενθυμίζει ότι η μετάβαση σε ένα βιώσιμο αναπτυξιακό μοντέλο δεν είναι θεωρητική ανάγκη· είναι όρος επιβίωσης. Η διασφάλιση επαρκούς και ποιοτικού νερού αποτελεί κεντρικό άξονα της βιώσιμης ανάπτυξης και βασική προϋπόθεση λειτουργίας μιας σύγχρονης οικονομίας.