Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump ανακοίνωσε, με την ευκαιρία της πρώτης συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου του στον Λευκό Οίκο, ότι στα ευρωπαϊκά προϊόντα θα επιβληθούν «σύντομα» τελωνειακοί δασμοί ύψους 25%.
«Λάβαμε την απόφαση και θα την ανακοινώσουμε σύντομα, θα είναι 25%», σημείωσε ο Αμερικανός πρόεδρος και πρόσθεσε ότι θα εφαρμόζονται «γενικά», κάνοντας όμως ειδική μνεία στις εισαγωγές αυτοκινήτων.
Διευκρίνισε όμως ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια διαφορετική περίπτωση από τον Καναδά, ότι μας εκμεταλλεύτηκαν με διαφορετικό τρόπο. «Δεν δέχονται τα αυτοκίνητά μας, τα αγροτικά μας προϊόντα με δικαιολογίες, ενώ εμείς δεχόμαστε όλα τα προϊόντα τους και έχουμε ένα έλλειμμα 300 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Λατρεύω την Ευρώπη, έχω κάποια καταγωγή από εκεί, όμως η ΕΕ, ας είμαστε ειλικρινείς, σχεδιάστηκε για να προκαλεί μπελάδες στις ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προανήγγειλε ότι θα αντιδράσει «σθεναρά» στους «αδικαιολόγητους φραγμούς στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο», αφότου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Donald Trump δήλωσε ότι θα ανακοινώσει σύντομα την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές από την ΕΕ. «Η ΕΕ θα αντιδράσει σθεναρά και άμεσα ενάντια στους αδικαιολόγητους φραγμούς στο ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, ακόμη και όταν οι δασμοί χρησιμοποιούνται για την αμφισβήτηση θεμιτών και αμερόληπτων πολιτικών», ανέφερε εκπρόσωπος της Κομισιόν που κλήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις Trump. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι η μεγαλύτερη ελεύθερη αγορά στον κόσμο. Και έχει ωφελήσει τις Ηνωμένες Πολιτείες», συμπλήρωσε.
Tι συνέβη το 2017 -2018
Τα τύμπανα του εμπορικού πολέμου ήχησαν για πρώτη φορά στην πρώτη θητεία Τραμπ, όταν ο ίδιος επικαλέστηκε το νομοθετικό πλαίσιο από την εποχή Κένεντι – γνωστό ως Section 232 – το οποίο επέτρεπε την επιβολή δασμών στο όνομα της διατήρησης της εθνικής ασφάλειας. Με αυτόν τον τρόπο, η κυβέρνηση Τραμπ το 2018 επιχείρησε να θωρακίσει τους εγχώριους παραγωγούς χάλυβα και αλουμινίου με δασμούς 25% και 10% σε Ε.Ε. και Καναδά – Μεξικό, αντίστοιχα. Οι Βρυξέλλες απάντησαν σφυροκοπώντας τους εξαγωγείς μοτοσικλετών, blue jean και μπέρμπον των ΗΠΑ – οι αντίστοιχες αμερικανικές βιομηχανίες θεωρείται ότι δεν έχουν ακόμη ανακάμψει πλήρως από τα ευρωπαϊκά αντίποινα. Στη συνέχεια η κυβέρνηση Μπάιντεν εφάρμοσε μια μορφή εκεχειρίας.
Σημειωτέον, το 2018 ο Τραμπ επέβαλε δασμούς σε εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Ευρώπη αξίας 6,4 δισ. ευρώ και η Ε.Ε. αντεπιτέθηκε με δικούς της δασμούς στα αμερικανικά προϊόντα αξίας 2,8 δισ. ευρώ. Οι επιπλέον εισαγωγές από τις ΗΠΑ αξίας 3,6 δισ. ευρώ επρόκειτο να τεθούν σε ισχύ τρία χρόνια αργότερα αλλά δεν επιβλήθηκαν λόγω της συμφωνίας με την κυβέρνηση Μπάιντεν.
Έχουν αποτέλεσμα;
Ο Trump και ορισμένοι σύμβουλοί του υποστηρίζουν ότι οι πιο αυξημένοι δασμοί θα βοηθήσουν στην αναστροφή των μακροχρόνιων εμπορικών ελλειμμάτων των ΗΠΑ. Ωστόσο οι δασμοί δεν έχουν αποδειχθεί επιτυχείς στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος.
Το έλλειμμα, λένε οι οικονομολόγοι, είναι αποτέλεσμα των μοναδικών χαρακτηριστικών της αμερικανικής οικονομίας. Επειδή η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει τεράστιο έλλειμμα και οι Αμερικανοί καταναλωτές θέλουν να ξοδεύουν, η αμερικανική κατανάλωση και οι επενδύσεις ξεπερνούν κατά πολύ τις αποταμιεύσεις. Ως αποτέλεσμα, ένα κομμάτι της ζήτησης πηγαίνει σε αγαθά και υπηρεσίες του εξωτερικού.
Οι ΗΠΑ καλύπτουν το κόστος του εμπορικού ελλείμματος ουσιαστικά με δανεισμό από το εξωτερικό, εν μέρει πουλώντας κρατικούς τίτλους και άλλα περιουσιακά στοιχεία.
«Το εμπορικό έλλειμμα είναι στην πραγματικότητα μια μακροοικονομική ανισορροπία», δήλωσε η Kimberly Clausing, οικονομολόγος του UCLA και πρώην υπάλληλος του Υπουργείου Οικονομικών. «Προέρχεται από την έλλειψη επιθυμίας για αποταμίευση και την έλλειψη επιθυμίας για φορολόγηση. Μέχρι να διορθώσετε αυτά τα πράγματα, θα έχουμε εμπορική ανισορροπία».