Η προσέγγιση της εταιρικής βιωσιμότητας – η ιδέα ότι μπορούμε να προωθήσουμε τη θετική αλλαγή μέσω της αγοράς – δεν λειτουργεί παρά τις δεκαετίες. Οι πολιτικές για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση (ESG) ήταν νεκρές ακόμη και πριν από την οπισθοχώρηση μετά την επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ. Οι αγορές ακολουθούν την αξία και όχι την αρετή και ο κόσμος της εταιρικής βιωσιμότητας πρέπει να αναπροσανατολιστεί σε αυτή την πραγματικότητα.
Εάν πρόκειται να το κάνουμε αυτό, το ερώτημα είναι τι κάνουμε στη συνέχεια; Οποιαδήποτε νέα προσέγγιση πρέπει να έχει στον πυρήνα της την αποδοχή ότι οι εταιρείες και οι αγορές έχουν συσταθεί για να μεγιστοποιούν την αξία. Οτιδήποτε άλλο είναι ένα προσωρινό φαινόμενο ως απάντηση σε έναν παθιασμένο επιχειρηματικό ηγέτη, τις τελευταίες τάσεις ή την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, που εγκαταλείπεται όταν η πολιτική γίνεται δύσκολη ή όταν αλλάζει το κλίμα. Αν δεν μπορέσουμε να πείσουμε τις επιχειρήσεις να δράσουν σε θέματα βιωσιμότητας για να προστατεύσουν και να δημιουργήσουν αξία, θα πρέπει να εγκαταλείψουμε την ιδέα της εταιρικής ηγεσίας σε θέματα βιωσιμότητας και να περιμένουμε από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να επιβάλουν τη δράση και να αναλάβουν τον έλεγχο της αγοράς όταν οι πολλαπλές κρίσεις ξεφύγουν από τον έλεγχο – κάτι που σίγουρα θα συμβεί.
Πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια νέα προσέγγιση; Έχοντας περάσει 30 χρόνια εργασίας στις αίθουσες συνεδριάσεων και στις C-Suites παγκόσμιων εταιρειών σε αυτόν τον τομέα, θα το συνόψιζα ως εξής:
Κατανοήστε σε βάθος τι έρχεται σχετικά με το κλίμα και τη βιωσιμότητα, αλλά στη συνέχεια αναλύστε το με γνώμονα την αξία σε κίνδυνο και την προσφερόμενη αξία.
Αναγνωρίστε ότι πρόκειται για ένα θέμα της αγοράς, και έτσι πλαισιώστε αυτή την ανάλυση ως ανταγωνιστική απειλή και ευκαιρία. Αναπτύξτε μια επιχειρηματική στρατηγική ως απάντηση και, στη συνέχεια, ξεκινήστε να επενδύετε, να καινοτομείτε και, κυρίως, να υποστηρίζετε την απαιτούμενη διαρθρωτική αλλαγή της αγοράς. Επικεντρώστε αυτή τη συνηγορία στην επιτάχυνση του μετασχηματισμού της αγοράς, συμπεριλαμβανομένης μιας ισχυρής και ξεκάθαρης πολιτικής που καθιστά κερδοφόρο το να ηγηθείτε σε αυτόν τον τομέα.
Φυσικά, αυτό αποτελεί πρόκληση στο σημερινό πλαίσιο. Ο εταιρικός τομέας υποχωρεί και κάνει μόνο τα ελάχιστα δυνατά. Οι εταιρείες ορυκτών καυσίμων έχουν εγκαταλείψει την πράσινη πολιτική τους και διπλασιάζουν τα σχέδια που θα επιταχύνουν την κλιματική κρίση. Η άνοδος και η διασπαστική φύση της τεχνητής νοημοσύνης, η εξάπλωση του εθνικισμού και του λαϊκισμού, η αντίδραση κατά της δημοκρατίας και της παγκοσμιοποίησης – όλα οδηγούν σε μάχες για τους πόρους, εμπορικούς πολέμους και σύντομα ίσως σε περισσότερους πραγματικούς πολέμους. Πώς ενεργείτε όταν οι κυβερνήσεις απομακρύνονται από αυτό, ή στην περίπτωση των ΗΠΑ επιδιώκουν ακόμη και να τιμωρήσουν όσους πρωτοστατούν σε αυτόν τον τομέα;
Υπάρχουν αντικρουόμενες προτεραιότητες. Αλλά η ιδέα ότι μπορούμε να καθυστερήσουμε τη δράση σε θέματα όπως το κλίμα και η βιωσιμότητα μέχρι να βελτιωθεί το πολιτικό κλίμα ή μέχρι να έχουμε λιγότερα πιεστικά ζητήματα να αντιμετωπίσουμε, είναι μια επικίνδυνη πλάνη. Το κλίμα και τα συναφή οικοσυστήματα που απειλούνται δεν ενδιαφέρονται για το πόσο δύσκολο είναι, για το ποια άλλα ζητήματα είναι πιεστικά ή για την πολιτική ή για την αξία των μετόχων ή μπλα μπλα μπλα μπλα. Είναι απλώς η φυσική, η χημεία και η βιολογία που καθοδηγούν το σύστημα διατροφής μας, το κόστος ασφάλισης, την αποτυχία των υποδομών μας, τις αστικές πυρκαγιές και, ως εκ τούτου, την οικονομία, την κοινωνική σταθερότητα και την ανθρώπινη πρόοδο.
Αυτό είναι επιστήμη – και η επιστήμη είναι επιστήμη, είτε πιστεύετε σε αυτήν είτε όχι. Ξέρουμε τι έρχεται. Ξέρουμε ποιες θα είναι οι επιπτώσεις, όπως υπογραμμίζεται σε πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ. Το μόνο πράγμα που μπορούμε να επιλέξουμε είναι το πώς θα αντιδράσουμε. Σε ένα νέο έγγραφο που δημοσιεύθηκε από το Institute for Sustainability Leadership του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, Competing in the Age of Disruption, opens new tab, υποστηρίζουμε ότι μέχρι το 2035, οι βιώσιμες βιομηχανίες δεν θα αποτελούν εξαίρεση – θα είναι οι κυρίαρχες δυνάμεις που θα καθοδηγούν τις παγκόσμιες αγορές. Σε κάθε τομέα, από την ενέργεια μέχρι τη χρηματοδότηση και την παραγωγή τροφίμων, όσοι ηγήθηκαν της μετάβασης θα ευημερούν, ενώ οι καθυστερημένοι θα περιθωριοποιηθούν ή θα εξαφανιστούν.
Οι κυβερνήσεις που ευθυγραμμίζουν την πολιτική με την επιχειρηματική καινοτομία θα δουν τις χώρες τους να γίνονται πιο ανταγωνιστικές, ενώ όσες αντιστέκονται θα παλέψουν με οικονομική στασιμότητα. Αυτό δεν είναι κερδοσκοπικό – είναι η πραγματικότητα της εξέλιξης της αγοράς. Το ισχυρότερο χαρακτηριστικό του καπιταλισμού – η «δημιουργική καταστροφή» – πρόκειται να απελευθερωθεί.
Αλλά είναι σε στιγμές αναστάτωσης που οι κανόνες του παιχνιδιού ξαναγράφονται, δημιουργώντας ανοίγματα για εκείνους που δρουν αποφασιστικά. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο οι επιχειρήσεις πρέπει να αναλάβουν δράση τώρα – για το δικό τους συμφέρον.
Πηγή: Reuters