Μετά από τρία χρόνια διαρκών ανατιμήσεων, οι τιμές των τροφίμων φαίνεται πως σταθεροποιούνται στα σημερινά υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, η συνολική επιβάρυνση για τα νοικοκυριά παραμένει έντονη, καθώς αυξήσεις καταγράφονται σε άλλες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών, που επηρεάζουν το συνολικό κόστος διαβίωσης.
Η βιώσιμη ανάπτυξη δεν αφορά μόνο το περιβάλλον, αλλά και την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα. Η διατήρηση προσιτού κόστους ζωής αποτελεί βασικό πυλώνα ενός βιώσιμου οικονομικού μοντέλου, το οποίο στηρίζει την αγοραστική δύναμη των πολιτών και διασφαλίζει δίκαιη πρόσβαση σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες.
Οι Τάσεις του Πληθωρισμού και η Επίδραση στην Κοινωνία
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τον Φεβρουάριο, ο ετήσιος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 2,5%, με την κατηγορία «διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά» να καταγράφει οριακή άνοδο 0,2%. Η μείωση της τιμής του ελαιολάδου κατά -16,9%, καθώς και η πτώση των τιμών σε καθαριστικά (-5,6%) και είδη προσωπικής υγιεινής (-2,2%), αποτελούν μικρές ανάσες για τους καταναλωτές. Ωστόσο, η ανατίμηση σε άλλους τομείς δημιουργεί νέες πιέσεις.
Οι υπηρεσίες καταγράφουν αυξήσεις υπερδιπλάσιες του γενικού πληθωρισμού:
Ξενοδοχεία: +17,5%
Εστιατόρια & καφέ: +5%
Αεροπορικά εισιτήρια: +10,8%
Ασφάλιση υγείας: +7%
Ενοίκια: +9,9%
Φυσικό αέριο: +41%
Η Επίδραση στην Οικονομική Σταθερότητα των Νοικοκυριών
Η συνεχής αύξηση των τιμών μειώνει την αγοραστική δύναμη, οδηγώντας τα νοικοκυριά σε οικονομική δυσχέρεια. Από το 2021 έως σήμερα, οι αυξήσεις τιμών διαμορφώνονται ως εξής:
Τρόφιμα & μη αλκοολούχα ποτά: +31%
Στέγαση: +25%
Ξενοδοχεία – καφέ – εστιατόρια: +23,5%
Γενικός Δείκτης Τιμών Καταναλωτή: +20%
Οι Έλληνες καταναλωτές κατατάσσονται στους πιο απαισιόδοξους στην ΕΕ, σύμφωνα με τους δείκτες καταναλωτικής εμπιστοσύνης του ΙΟΒΕ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι το 64% των νοικοκυριών «μόλις τα βγάζει πέρα», ενώ το 9-10% αντλεί από τις αποταμιεύσεις του για να καλύψει τα έξοδα διαβίωσης.
Η βιώσιμη ανάπτυξη περιλαμβάνει στρατηγικές που εξισορροπούν την οικονομική σταθερότητα με την κοινωνική ευημερία. Ορισμένες προτεινόμενες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:
Στοχευμένες πολιτικές ελάφρυνσης για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες μέσω επιδοτήσεων και ελέγχου τιμών σε βασικά αγαθά.
Ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής για τη μείωση της εξάρτησης από τις διεθνείς διακυμάνσεις τιμών.
Κίνητρα για ενεργειακή αποδοτικότητα ώστε να μειωθεί το κόστος θέρμανσης και ηλεκτρισμού.
Διαφάνεια στις αγορές και ενίσχυση του ανταγωνισμού για τη μείωση των περιθωρίων κέρδους σε κρίσιμους τομείς όπως οι μεταφορές και η στέγαση.
Η εξισορρόπηση των τιμών και η στήριξη των νοικοκυριών είναι απαραίτητες για μια βιώσιμη οικονομία που δεν αφήνει κανέναν πίσω. Η αντιμετώπιση της ακρίβειας με πολιτικές που διασφαλίζουν κοινωνική δικαιοσύνη και οικονομική ανθεκτικότητα θα καθορίσει το μέλλον της ελληνικής οικονομίας.