Oι προκλήσεις της κλιματικής κρίσης είναι εμφανείς και στην αγροτική παραγωγή, με τον ΕΛΓΑ να προσπαθεί να καλύψει το κόστος αλλά και να εγγυηθεί ένα βιώσιμο μέλλον στην ελληνική γεωργία.
Έτσι, με τον… μουτζούρη στο χέρι, αλλά και διπλά χαμένοι, έμειναν στο ίδιο διάστημα, όσοι καλλιεργούν ελιά ή σιτάρι και δραστηριοποιούνται σε περιοχές της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, δεδομένου ότι οι αποζημιώσεις που έλαβαν αποτελούν μικρό μέρος των ασφαλιστικών εισφορών που κλήθηκαν να πληρώσουν. Μονίμως «ριγμένο» παραμένει, επίσης, και το ζωικό κεφάλαιο, αφού οι όποιες αποζημιώσεις έλαβαν οι κτηνοτρόφοι, δεν ξεπέρασαν το ύψος των ετησίων εισφορών τους.
Αυτή η εικόνα αντικατοπτρίζει τις δυσχέρειες του αγροτικού τομέα στη σημερινή εποχή, με τους αγρότες και κτηνοτρόφους να βυθίζονται σε οικονομικές αβεβαιότητες, την ώρα που τα ακραία καιρικά φαινόμενα, αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής, γίνονται ολοένα και πιο συχνά και έντονα. Η πρόκληση που προκύπτει είναι σαφής: πώς μπορούμε να διασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα του αγροτικού τομέα σε έναν κόσμο που αλλάζει ταχύτατα, ενώ ταυτόχρονα προάγουμε την περιβαλλοντική και οικονομική βιωσιμότητα;
Τα δεδομένα από την εισήγηση του Σταύρου Καουκάκη, προϊσταμένου Ασφάλισης και Ενίσχυσης της Κεντρικής Υπηρεσίας του ΕΛΓΑ, αποδεικνύουν ότι οι αποζημιώσεις που παρέχονται μέσω του ΕΛΓΑ δεν επαρκούν για να καλύψουν τα περισσότερα παράγωγα, ενώ οι συνεχείς ζημιές που προκύπτουν από τις κλιματικές μεταβολές εντείνουν την ανάγκη τους. Οι ενέργειες του ΕΛΓΑ είναι ζωτικής σημασίας, καθώς τα έσοδα από τις εισφορές των αγροτών δεν είναι επαρκή για την κάλυψη των αποζημιώσεων που απαιτούνται.
Η βιώσιμη ανάπτυξη του αγροτικού τομέα απαιτεί μια πολυδιάστατη προσέγγιση. Καταρχάς, η ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της ΕΛΓΑ είναι κρίσιμη, καθώς ο οργανισμός αποτελεί την πυλώνα δημόσιας ασφάλειας για την προστασία των παραγώγων από φυσικές καταστροφές. Αλλά η προσαρμογή στις κλιματικές προκλήσεις απαιτεί την αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος με τρόπους που θα διασφαλίσουν την οικονομική ευρωστία της ΕΛΓΑ χωρίς να πλήξουν την ευημερία των παραγωγών.
Η βιώσιμη ανάπτυξη, με έμφαση στην ανθεκτικότητα και την προσαρμογή στις περιβαλλοντικές αλλαγές, πρέπει να περιλαμβάνει την επένδυση σε καινοτόμα ασφαλιστικά προϊόντα που θα ενσωματώνουν τη διάσταση της κλιματικής αλλαγής. Στρατηγικές όπως η διαφοροποίηση των ασφαλίστρων ανά περιοχή και προϊόν, η ενίσχυση της ενεργητικής προστασίας μέσω βιώσιμων γεωργικών πρακτικών και η προώθηση των Ομάδων Παραγωγών που ακολουθούν τις περιβαλλοντικές υπεύθυνες καλλιεργητικές μεθόδους, είναι κρίσιμες για την εξασφάλιση ενός βιώσιμου και ανθεκτικού αγροτικού τομέα.
Επιπλέον, η ανάγκη για πρόσθετα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως η αύξηση των κρατικών ενισχύσεων μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η αξιοποίηση των πόρων από την ΕΕ και η ενθάρρυνση της ιδιωτικής ασφάλειας, συνιστούν βασικά βήματα για την ανακούφιση των αγροτών. Αλλά, για να μην είναι βιώσιμη η ανάπτυξη, είναι η συνεχής συνεργασία μεταξύ των κυβερνήσεων, των ασφαλιστικών φορέων και των παραγωγών.
Η αναδιάρθρωση του ΕΛΓΑ, η ενίσχυση της διατροφικής ασφάλειας μέσω της υποστήριξης βιώσιμων καλλιεργειών, και η υιοθέτηση πρακτικών που συνδυάζουν την οικονομική απόδοση με την περιβαλλοντική ευθύνη, θα οδηγήσει στον οδηγό για την εξασφάλιση ενός πιο πράσινου και βιώσιμου μέλλοντος για τη γεωργία και την κτηνοτροφία στην Ελλάδα.