Η Συμφωνία των Παρισίων (ή Συμφωνία για το Κλίμα του Παρισιού ), η οποία υπέγραφηκε τον Δεκέμβριο του 2015 κατά την 21η Διάσκεψη των Συμβαλλομένων Μερών (COP21) της Σύμβασης-Πλαίσιο του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC), και αποτελεί το πιο φιλόδοξο παγκόσμιο πλαίσιο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η συμφωνία αυτή δεσμεύει σχεδόν όλα τα κράτη του κόσμου να λάβουν μέτρα για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ενισχύοντας τη διεθνή συνεργασία και τη δράση για τον περιορισμό της παγκόσμιας θέρμανσης.
Ας δούμε αναλυτικά τη συμφωνία και τις προσπάθειες υλοποίησής της το 2024. Η Συμφωνία των Παρισίων θέτει δύο κύριους στόχους: πρώτον, τον περιορισμό της αύξησης της βασικής θερμοκρασίας, με στόχο τη συγκράτηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κάτω από 2°C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα, και δεύτερον, την προσαρμογή στις κλιματικές αλλαγές, με ιδιαίτερη έμφαση στις χώρες που πλήττονται περισσότερο. Η συμφωνία αυτή απαιτεί από τα κράτη μέλη να αναπτύξουν Εθνικά Καθορισμένα Συμβόλαια (NDCs), τα οποία περιλαμβάνουν στρατηγικές για τη μείωση των εκπομπών αερίων και την προώθηση βιώσιμων πολιτικών. Κάθε πέντε χρόνια, τα κράτη αναθεωρούν τις δεσμεύσεις τους, προκειμένου να ενισχύσουν τις δράσεις τους με πιο φιλόδοξους στόχους.
Τα κύρια στοιχεία της συμφωνίας περιλαμβάνουν τη μείωση των εκπομπών, όπου κάθε χώρα αναλαμβάνει εθελοντικά τη δέσμευση να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, εστιάζοντας σε τομείς όπως η ενέργεια, οι μεταφορές, η γεωργία και η βιομηχανία. Ένα άλλο σημαντικό σημείο είναι η χρηματοδότηση για τις αναπτυσσόμενες χώρες, με τις ανεπτυγμένες χώρες να αναλαμβάνουν την υποχρέωση να χρηματοδοτούν τις αναπτυσσόμενες χώρες με τουλάχιστον 100 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, προκειμένου να υποστηρίξουν τις προσπάθειες περιορισμού των εκπομπών και προσαρμογής στις κλιματικές αλλαγές. Η συμφωνία προβλέπει επίσης μηχανισμούς διαφάνειας και παρακολούθησης για την πρόοδο των χωρών στους στόχους τους, διασφαλίζοντας την υπευθυνότητα και την αποτελεσματικότητα των δράσεων.
Η Υλοποίηση της Συμφωνίας το 2024
Αν και η συμφωνία υπογράφηκε το 2015, η πλήρης εφαρμογή της παραμένει μια συνεχής πρόκληση για τα κράτη μέλη και απαιτεί πολλές δεκαετίες προσπάθειας . Το 2024 είναι ένα κρίσιμο έτος για την παρακολούθηση και την ενίσχυση των δράσεων για την κλιματική δράση.
Παρά τις αυξημένες προσπάθειες για την ενίσχυση της κλιματικής δράσης, οι παγκόσμιες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου εξακολουθούν να είναι σε ανησυχητικά επίπεδα, γεγονός που καθιστά την επίτευξη των στόχων του 1,5°C ακόμα πιο δύσκολη. Οι κλιματικές καταστροφές σε πολλές περιοχές του κόσμου, όπως οι φονικοί καύσωνες και οι πλημμύρες, αποτελούν υπενθύμιση της επείγουσας ανάγκης για γρήγορη και απότομη προσαρμογή στις νέες συνθήκες.
Το 2024, οι χώρες και οι οργανισμοί υπήρξαν πιεσμένοι να αυξήσουν τη φιλοδοξία τους και να εντείνουν τις προσπάθειες για τη μείωση των εκπομπών. Η κατεύθυνση που ακολουθείται ενσωματώνει τη δυνατότητα για “ευέλικτες αγορές εκπομπών” , αλλά με αυστηρές προϋποθέσεις για να διασφαλιστεί ότι δεν θα θεωρηθεί ως παράκαμψη των πραγματικών περικοπών εκπομπών. Παράλληλα, έχουν γίνει συζητήσεις για την ενίσχυση της χρηματοδότησης προς τις αναπτυσσόμενες χώρες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τη μείωση των εκπομπών αερίων και ουσιών που μολύνουν το περιβάλλον, αναζητώντας φιλικές πηγές ενέργειας.
Οι Παγκόσμιες Πολιτικές και Δράσεις το 2024
Το 2024 είναι επίσης μια χρονιά κρίσιμων διασκέψεων και συμβάσεων, όπως η COP29, στην οποία οι ηγέτες των κρατών μελών καλούνται να κάνουν απολογισμό και να αναλάβουν νέα δέσμευση για τη μείωση των εκπομπών. Οι συζητήσεις επικεντρώνονται σε περισσότερες δράσεις για τη βιώσιμη ενέργεια και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών, με τα κράτη να έχουν επικεντρωθεί στις στρατηγικές πράσινης ανάπτυξης και μετάβασης σε φιλικές πολιτικές προς το περιβάλλον.
Η τεχνολογία παίζει επίσης κεντρικό ρόλο, με νέες καινοτομίες στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, την αποθήκευση ενέργειας και τη δέσμευση του φρέον, οι οποίες ενισχύουν την ελπίδα για το μέλλον. Παράλληλα, παρατηρείται αυξημένη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα σε δράσεις κλιματικής πολιτικής, με πολλές μεγάλες εταιρείες να δεσμεύονται για τον μηδενισμό των εκπομπών τους έως την χρηματοδότηση έργων που βοηθούν το περιβάλλον μέσα από τα προγράμματα ΣΔΙΤ.
Συμπεράσματα και Προκλήσεις για το Μέλλον
Παρά τα θετικά της, αποτελέσματα η επίτευξη των στόχων Συμφωνίας του Παρισιού το 2024 παραμένει μία δύσκολη πρόκληση. Η ανάγκη για σφιχτότερους στόχους και ταχύτερες πολιτικές μεταρρυθμίσεις είναι πιο επιτακτική από ποτέ. Ο κόσμος χρειάζεται μεγαλύτερη συνεργασία και αποφασιστικότητα για να μπορέσει να αποφύγει τις χειρότερες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Οι επόμενες δεκαετίες είναι κρίσιμες για να διασφαλιστεί ότι η θερμοκρασία του πλανήτη δεν ξεπερνάει τα επικίνδυνα όρια, με τη Συμφωνία του Παρισιού να παραμένει στο επίκεντρο της άσκησης πολιτικής που προωθεί την βιώσιμη ανάπτυξη και σέβεται το περιβάλλον.