Η διαχείριση των αλιευτικών διχτυών και διχτυών ιχθυοκαλλιέργειας, έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο απ΄ότι φανταζόμαστε για το περιβάλλον. Το πλαστικό από το οποίο είναι φτιαγμένα έχει ιδιαιτέρως βραδεία αποσύνθεση, συμβάλλοντας κατά 10% στην συνολική ρύπανση των θαλασσών. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, κάθε χρόνο χάνονται στις θάλασσες περίπου 640.000 τόνοι διχτυών και αλιευτικών εργαλείων, ενώ στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι τουλάχιστον 500 τόνοι διχτυών απορρίπτονται ετησίως από την αλιεία και την ιχθυοκαλλιέργεια. Το 2020 η συνολική παραγωγή αλιευτικών διχτυών στη χώρα έφτασε τους 5.000 τόνους. Παρά το σημαντικό αυτό πλήθος, δεν υπάρχουν καταγεγραμμένα στοιχεία για την ποσότητα των διχτυών που απορρίπτονται ή για τις διαδικασίες διαχείρισής τους. Η χώρα μας αντιμετωπίζει ήδη τις συνέπειες, μέσω προστίμων, για τις χαμηλές επιδόσεις της στην ανακύκλωση πλαστικού, γεγονός που καθιστά επιτακτική την ανάγκη υιοθέτησης πρακτικών κυκλικής οικονομίας.
Σ΄αυτό το σημείο, ο ακαδημαϊκός κόσμος, μένοντας πιστός στο ρόλο του, ήρθε να συνδράμει την κοινωνία, αναζητώντας μια λύση σ΄αυτό το ζήτημα. Συγκεκριμένα, ο Καθηγητής Ι. Χατζηγεωργίου, Πρύτανης του ΕΜΠ, μαζί με μία ομάδα ερευνητών από τις σχολές των Ναυπηγών και των Χημικών Μηχανικών, δρομολόγησαν και υλοποίησαν το έργο «INTRICATE» που φιλοδοξεί να αποτελέσει βάση για την περαιτέρω διερεύνηση της κυκλικότητας των υλικών, που χρησιμοποιούνται σε κατασκευές ανοιχτής θαλάσσης (πρώτες ύλες, χρήση, διαχείριση υλικών μετά το τέλος χρήσης), και την ενδεχόμενη αντικατάσταση του πλαστικού ως πρώτη ύλη με άλλα υλικά. Η πρότυπη μονάδα ιχθυοκλωβού στο ΕΜΠ θα παραμείνει και για περαιτέρω έρευνες και πειράματα στο μέλλον, όπως ανακοίνωσε σήμερα σε σχετική ημερίδα ο ερευνητής Δρ.Γρηγόρης Γρηγορόπουλος, ενώ τα αποτελέσματα του έργου θα αξιοποιηθούν από τους φορείς υποστήριξης και τους εμπλεκόμενους φορείς στα ζωντανά εργαστήρια.
Η ερευνητική ομάδα του ΕΜΠ που έχει δημιουργηθεί με την χρηματοδότηση του έργου MATISSE από τη δράση Ερευνώ-Καινοτομώ, δραστηριοποιείται ενεργά στο θέμα των ιχθυοκλωβών ανοιχτής θαλάσσης και βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία και συνεργασία τόσο με δημόσιους, όσο και με ιδιωτικούς φορείς. Η επιτυχής υλοποίηση του INTRICATE μπορεί να συμβάλει καθοριστικά στην υιοθέτηση ενός νέου, βιώσιμου μοντέλου για την ιχθυοκαλλιέργεια, βασισμένου στις αρχές της κυκλικής οικονομίας, αλλά και τις ελληνικές ανάγκες. «Για πάρα πολλά χρόνια η Ελλάδα “αγόραζε” καινοτομία, αλλά και υλικά από χώρες της Βόρειας Θάλασσας. Τα δίχτυα αυτά ήταν προσαρμοσμένα για άλλες συνθήκες υδάτων και συνεχώς προέκυπταν προβλήματα. Σήμερα πρέπει και η Ελλάδα να καινοτομήσει» ανέφερε η Διευθύντρια Επικοινωνίας της Ελληνικής Οργάνωσης Παραγωγών Υδατοκαλλιέργειας (ΕΛΟΠΥ), Ισμήνη Μπογδάνου, σε παρέμβασή της.
Η ημερίδα και το 2ο Ζωντανό Εργαστήριο ανέδειξαν τη σημασία της συνεργασίας μεταξύ επιστημονικής κοινότητας, βιομηχανίας και δημόσιων φορέων, ώστε να διασφαλιστεί η υπεύθυνη διαχείριση των αλιευτικών διχτυών και η προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων. Η συνέχιση του διαλόγου και η εφαρμογή των αποτελεσμάτων του έργου θα αποτελέσουν καθοριστικά βήματα για τη μετάβαση της ιχθυοκαλλιέργειας σε ένα πιο βιώσιμο και υπεύθυνο μέλλον, δίνοντας μια ευκαιρία στην Ελλάδα να βγει «μπροστά» σε έναν τομέα που θα έπρεπε να είναι πρωταθλήτρια.