Το 2025 σηματοδοτεί μια τριπλή επέτειο για τα δικαιώματα των γυναικών:
30 χρόνια από τη Διακήρυξη και την Πλατφόρμα Δράσης του Πεκίνου,
25 χρόνια από το Ψήφισμα 1325 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια,
και 80 χρόνια από την ίδρυση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η έκθεση Progress on the Sustainable Development Goals: The Gender Snapshot 2025 από την UN Women και το UN DESA αποτυπώνει την πρόοδο, αλλά και τα σοβαρά κενά που παραμένουν στην πορεία προς τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs).
Φτώχεια και επισιτιστική ανασφάλεια
Σήμερα, σχεδόν 376 εκατομμύρια γυναίκες και κορίτσια ζουν σε ακραία φτώχεια – αριθμός που ισοδυναμεί σχεδόν με ολόκληρο τον πληθυσμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν δεν αλλάξει η πορεία, έως το 2030 περισσότερες από 351 εκατομμύρια γυναίκες θα συνεχίσουν να επιβιώνουν με λιγότερα από 2,15 δολάρια την ημέρα.
Οι γυναίκες πλήττονται επίσης δυσανάλογα από την επισιτιστική ανασφάλεια, με 64 εκατομμύρια περισσότερες γυναίκες από άνδρες να μην έχουν πρόσβαση σε επαρκές φαγητό.
Κλιματική κρίση και συγκρούσεις
Η κλιματική αλλαγή αναμένεται να ωθήσει έως και 158 εκατομμύρια γυναίκες σε ακραία φτώχεια μέχρι το 2050, ενώ το 2024 676 εκατομμύρια γυναίκες ζούσαν κοντά σε εμπόλεμες ζώνες – αριθμός–ρεκόρ από τη δεκαετία του ’90. Παρά τα στοιχεία αυτά, μόνο το 39% των χωρών έχουν ενσωματώσει την ισότητα των φύλων στις εθνικές πολιτικές για το κλίμα.
Υγεία: επιτυχίες και ανισότητες
Η μητρική θνησιμότητα έχει μειωθεί κατά 39% από το 2000, ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της παγκόσμιας υγείας. Ωστόσο, οι γυναίκες εξακολουθούν να περνούν μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους σε κακή υγεία, ενώ μόλις το 56,3% έχει πλήρη έλεγχο πάνω στη σεξουαλική και αναπαραγωγική της υγεία.
Πολιτική και εργασία: η «γυάλινη οροφή» αντέχει
Το 2025 οι γυναίκες κατέχουν το 27,2% των κοινοβουλευτικών εδρών – βελτίωση σε σχέση με το 2015, αλλά απέχουμε ακόμα πολύ από την ισότητα. Σε 102 χώρες δεν υπήρξε ποτέ γυναίκα αρχηγός κράτους ή κυβέρνησης, ενώ στις διοικητικές θέσεις οι γυναίκες περιορίζονται μόλις στο 30%. Με τους σημερινούς ρυθμούς, θα χρειαστούν σχεδόν 100 χρόνια για να φτάσουμε το πολυπόθητο 50-50.
Τεχνολογία και AI: νέες ανισότητες
Το ψηφιακό χάσμα παραμένει: το 2024, το 70% των ανδρών χρησιμοποιούσε το διαδίκτυο έναντι 65% των γυναικών. Αν γεφυρωθεί αυτό το χάσμα, μέχρι το 2030 θα μπορούσε να προστεθεί 1,5 τρισ. δολάρια στην παγκόσμια οικονομία και να ωφεληθούν εκατοντάδες εκατομμύρια γυναίκες.
Ωστόσο, η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί νέους κινδύνους: το 27,6% των θέσεων εργασίας των γυναικών είναι εκτεθειμένο στον αυτοματισμό, έναντι 21,1% των ανδρών.