Το σήμα Στουρνάρα προς τις επιχειρήσεις για τον «πληθωρισμό απληστίας» είναι από το πιο σημαντικά μηνύματα προς την κοινωνία και τον πολιτικό κόσμο, στο τέλος του 2023.
Οι δυο αποδέκτες των παρατηρήσεων του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος που περιλαμβάνονται στην ενδιάμεση έκθεση της Τράπεζας, δηλαδή η κυβέρνηση και οι επιχειρήσεις, οφείλουν να να μετρήσουν τις συνέπειες για την ελληνική οικονομία του νέου πληθωρισμού που διαμορφώνεται κατά κοινή ομολογία πλέον από την αισχροκέρδεια και την υπερσυσσώρευση κερδών.
Ο «πληθωρισμός της απληστίας», που παραπέμπει στον αγγλοσαξονικό όρο «greedflation», έγινε εμφανής από τις επισημάνσεις στην έκθεση του Ιουνίου του 2023 του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, σύμφωνα με τις οποίες η συμμετοχή των εταιρικών κερδών στον πληθωρισμό υπολογίζεται στο 45%. Στην έκθεση γινόταν η υπενθύμιση ότι παρά την αποκλιμάκωση του δείκτη τιμών καταναλωτή, έμεναν ενεργές στη χώρα μας, μεγάλες πληθωριστικές τάσεις, όπως είναι τα τρόφιμα και ο δομικός πληθωρισμός.
Βασική αιτία ήταν τα επιχειρηματικά περιθώρια κέρδους που οδηγούν στην καθυστέρηση της υλοποίησης της απόφασης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για μείωση των επιτοκίων.
Ευρήματα μελέτης της ΕΚΤ οδηγούν στο συμπέρασμα πως η αύξηση των κερδών συνέβαλε περισσότερο από την αύξηση του κόστους εργασίας στον πληθωρισμό και αυτό το φαινόμενο είναι πιο εμφανές στην Ελλάδα από όσο σε άλλες χώρες.
Αυτή η ιδιαιτερότητα σύμφωνα με τον Γιάννη Στουρνάρα έχει δύο βασικές αιτίες:
- Την προβληματική αντιμετώπιση των κρουσμάτων αισχροκέρδειας και ολιγοπωλιακών πρακτικών γεγονός που επιτάσσει καλύτερη απάντηση από την Πολιτεία.
- Η λειτουργία του ανταγωνισμού στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, όπου εκκρεμεί η εύρεση τρόπου να διευκολυνθεί η είσοδος νεών επιχειρήσεων με fair play.
Αν βελτιωθεί η κατάσταση στα δύο αυτά μέτωπα ίσως αναδύει μια πιο ορθολογική και συγκροτημένη συμπεριφορά του καταναλωτή.