Η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί την κλιματική αλλαγή ως ένα από τα σοβαρότερα προβλήματα της εποχής μας. Σύμφωνα με νέα έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, το 85% των Ευρωπαίων αναγνωρίζει το μέγεθος της απειλής, ενώ περισσότεροι από 8 στους 10 υποστηρίζουν την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας μέχρι το 2050.
Οι Ευρωπαίοι δεν βλέπουν τη μετάβαση σε μια πράσινη οικονομία ως βάρος, αλλά ως επένδυση στο κοινό μέλλον. Το 77% πιστεύει ότι το κόστος των ζημιών από την κλιματική αλλαγή υπερβαίνει σημαντικά τις αναγκαίες επενδύσεις για την επίτευξη του στόχου “Net Zero”. Αυτή η αντίληψη αντικατοπτρίζει μια βαθύτερη αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες αντιλαμβάνονται την πράσινη μετάβαση: όχι απλώς ως περιβαλλοντική αναγκαιότητα, αλλά ως κοινωνική και οικονομική ευκαιρία.
Από τη συνειδητοποίηση στη συλλογική δράση
Η στήριξη για βιώσιμες πολιτικές είναι καθολική. Η πλειοψηφία των Ευρωπαίων θεωρεί ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης θα ενισχύσει τη δημόσια υγεία (85%), θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής (83%) και θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα των κοινωνιών απέναντι σε φυσικές καταστροφές και φαινόμενα ακραίου καιρού. Σχεδόν 4 στους 10 πολίτες δηλώνουν ότι νιώθουν προσωπικά εκτεθειμένοι σε περιβαλλοντικούς και κλιματικούς κινδύνους – με μεγαλύτερη ένταση σε χώρες της Νότιας Ευρώπης.
Ανανεώσιμες πηγές, ενεργειακή αποδοτικότητα και ανεξαρτησία
Η στροφή σε καθαρές μορφές ενέργειας αναγνωρίζεται ως κρίσιμος πυλώνας για την κλιματική και ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης. Το 88% των πολιτών στηρίζει την ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ το ίδιο ποσοστό πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην ενεργειακή αποδοτικότητα – μέσα από πρωτοβουλίες όπως η αναβάθμιση κατοικιών, η προώθηση φωτοβολταϊκών και οι εναλλακτικές μετακινήσεις με μηδενικό αποτύπωμα.
Παράλληλα, 3 στους 4 πολίτες θεωρούν πως η μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα όχι μόνο ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ένωσης, αλλά και έχει άμεσο οικονομικό όφελος.
Ποιος έχει την ευθύνη;
Ενώ το 92% των Ευρωπαίων αναλαμβάνει δράσεις για να μειώσει το δικό του αποτύπωμα, μόλις το 28% πιστεύει ότι οι ατομικές ενέργειες επαρκούν για την αντιστροφή της κατάστασης. Οι πολίτες στρέφουν τις προσδοκίες τους κυρίως προς τις εθνικές κυβερνήσεις (66%), την ΕΕ (59%) και τον ιδιωτικό τομέα (58%), αναδεικνύοντας τη συλλογική φύση της κλιματικής ευθύνης. Εξίσου σημαντικό ρόλο αποδίδεται και στις τοπικές αρχές (44%), οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν ως μοχλοί αλλαγής μέσα από προσαρμοσμένες, τοπικά εφαρμόσιμες πολιτικές.
Έλλειμμα πληροφόρησης και δυσπιστία
Παρότι το 84% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι η κλιματική κρίση προκαλείται από την ανθρώπινη δραστηριότητα, παραμένει έντονη η αίσθηση ότι η ενημέρωση δεν είναι επαρκής. Πάνω από τους μισούς θεωρούν ότι τα παραδοσιακά μέσα δεν παρέχουν σαφείς πληροφορίες, ενώ σχεδόν οι μισοί αμφιβάλλουν για την αξιοπιστία των πληροφοριών που διακινούνται στα κοινωνικά δίκτυα.
Η μετάβαση χρειάζεται συναίνεση, διαφάνεια και πολιτική βούληση
Η έρευνα επιβεβαιώνει πως η κοινωνική βάση για την κλιματική δράση είναι πιο ισχυρή από ποτέ. Αυτό που απαιτείται είναι ένα ξεκάθαρο σχέδιο μετάβασης, διαφανής ενημέρωση και συνεργασία μεταξύ πολιτών, κυβερνήσεων και παραγωγικών δυνάμεων. Η κλιματική ουδετερότητα δεν είναι ένας τεχνικός στόχος, αλλά ένα κοινωνικό και ηθικό στοίχημα για ένα μέλλον όπου ανάπτυξη και βιωσιμότητα θα συνυπάρχουν.