Χαμηλές παραμένουν οι προσδοκίες των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο για τη ρύθμιση που προωθείται από την πολιτεία, καθώς θεωρείται καθυστερημένη και με περιορισμένο πραγματικό αντίκτυπο. Η προτεινόμενη λύση, που βασίζεται σε μερική άφεση χρέους με εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, δεν ανταποκρίνεται στις απώλειες που υπέστησαν οι δανειολήπτες από την πολυετή ισοτιμιακή επιβάρυνση.
Τι προβλέπει η νέα ρύθμιση
Το σχέδιο περιλαμβάνει κούρεμα μεταξύ 10% και 25% του υπολοίπου βάσει ισοτιμίας και μετατροπή του επιτοκίου από κυμαινόμενο σε σταθερό (2,3%–2,9%), σε τέσσερις κλίμακες εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας. Ενδεικτικά:
Έως 22.000 € εισόδημα και 185.000 € ακίνητη περιουσία → κούρεμα 25%, επιτόκιο 2,3%
Έως 33.000 € εισόδημα και 277.500 € ακίνητη περιουσία → κούρεμα 15%, επιτόκιο 2,7%
Χωρίς εισοδηματικά κριτήρια → κούρεμα 10%, επιτόκιο 2,9%
Περιορισμοί και προβληματισμοί
Οι περισσότεροι δανειολήπτες φαίνεται να κατατάσσονται στις χαμηλότερες βαθμίδες κούρεματος (10%–15%), ενώ το αρχικό βάρος λόγω ισοτιμίας φτάνει το 70%.
Η ρύθμιση δεν προβλέπει επαναφορά της ισοτιμίας εκταμίευσης (π.χ. 1,65), αίτημα διαχρονικό των δανειοληπτών.
Η συμμετοχή συνεπάγεται οριστική παραίτηση από ένδικα μέσα, ακυρώνοντας τη δυνατότητα δικαστικής προσφυγής με βάση τη ρήτρα καταχρηστικότητας.
Εάν προκύψει νέα δανειακή σύμβαση, οι δανειολήπτες ενδέχεται να επιβαρυνθούν με πρόσθετα έξοδα φακέλου, εκτός αν υπάρξει πρόβλεψη.
Η κοινωνική διάσταση
Το ζήτημα αγγίζει ιδιαίτερα τα νοικοκυριά που έλαβαν δάνεια για πρώτη κατοικία ή επαγγελματική στέγη την περίοδο 2006–2009. Οι μεταβολές στην ισοτιμία, σε συνδυασμό με την άνοδο των τιμών των ακινήτων και των επιτοκίων, έχουν οδηγήσει πολλούς σε μακροχρόνια επιβάρυνση χωρίς ουσιαστικό όφελος από τη δρομολογούμενη ρύθμιση.
Η δίκαιη και βιώσιμη αναδιάρθρωση οφειλών δεν είναι μόνο τεχνικό ή νομικό ζήτημα, αλλά προϋπόθεση για την κοινωνική συνοχή και την οικονομική ανθεκτικότητα. Μια ολιστική προσέγγιση οφείλει να λαμβάνει υπόψη την αναδρομική αδικία, τις ευθύνες των εποπτικών αρχών και τη δυνατότητα αποκατάστασης με διαφάνεια και λογοδοσία.