Ένα καινοτόμο έργο έρχεται να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της διατροφικής αλυσίδας με την κυκλική οικονομία, εστιάζοντας σε ένα πεδίο που συχνά μένει έξω από τον δημόσιο διάλογο: την ενσωμάτωση υποπροϊόντων τροφίμων στις ζωοτροφές των χοίρων.
Το έργο CPigFeed, που υλοποιείται από το Ινστιτούτο Βιοοικονομίας και Αγροτεχνολογίας του ΕΚΕΤΑ, συνδυάζει έξυπνες τεχνολογίες ιχνηλασιμότητας με τοπικές, αποκεντρωμένες εφοδιαστικές αλυσίδες, έχοντας ως στόχο:
Τη μείωση της σπατάλης τροφίμων και την εκτροπή τους από τους ΧΥΤΑ
Την αξιοποίησή τους ως συστατικά ζωοτροφών, με παράλληλη διασφάλιση της υγειονομικής ασφάλειας
Τη μείωση του κόστους εκτροφής και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των μονάδων
Από την απόρριψη στη διατροφή: Η λογική του CPigFeed
Το έργο εξετάζει τη δυνατότητα ένταξης κατάλληλα επεξεργασμένων τροφικών αποβλήτων – όπως προϊόντα με ληγμένη ημερομηνία, υπολείμματα από ξενοδοχεία ή μεταποιητικές μονάδες – στο σιτηρέσιο των χοίρων.
Αυτό μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από συμβατικά συστατικά όπως η σόγια και τα δημητριακά, συμβάλλοντας τόσο σε οικονομική εξοικονόμηση όσο και σε περιβαλλοντική ανακούφιση.
Ασφάλεια και ιχνηλασιμότητα: Κλειδιά για υπεύθυνη καινοτομία
Παρότι η χρήση υποπροϊόντων τροφίμων είναι παραδοσιακή πρακτική σε πολλές αγροτικές κοινωνίες, η εφαρμογή της σε βιομηχανική κλίμακα απαιτεί αυστηρό έλεγχο. Η αλόγιστη χρήση μπορεί να προκαλέσει σοβαρές υγειονομικές κρίσεις, όπως στο παρελθόν με τη Σπογγώδη Εγκεφαλοπάθεια των Βοοειδών ή την Αφρικανική Πανώλη των Χοίρων.
Γι’ αυτό, στο CPigFeed αναπτύσσονται έξυπνα ψηφιακά εργαλεία ιχνηλασιμότητας, τα οποία:
Καταγράφουν πορεία, ποιότητα και προέλευση των υποπροϊόντων
Ενσωματώνονται σε πρότυπη εφοδιαστική αλυσίδα σε μονάδα χοιροτροφίας στη Χαλκιδική
Διασφαλίζουν συμβατότητα με διεθνή πρότυπα ασφάλειας τροφίμων
Πιλοτική εφαρμογή – Μετρήσιμα οφέλη
Στόχος της πιλοτικής φάσης είναι να αποτιμηθεί:
Η υγεία και ευζωία των ζώων
Η απόδοση της εκτροφής
Η ποιότητα του τελικού προϊόντος, δηλαδή του χοιρινού κρέατος
Το μοντέλο που δοκιμάζεται φιλοδοξεί να αποδείξει τη βιωσιμότητα της διαδικασίας όχι μόνο ως περιβαλλοντική καινοτομία, αλλά και ως πρακτική λύση για την αυτάρκεια και τη μείωση εισαγωγών.
Η Ελλάδα και η πρόκληση της σπατάλης τροφίμων
Σύμφωνα με έκθεση του ΙΟΒΕ, η Ελλάδα κατατάσσεται 4η στην Ε.Ε. σε σπατάλη τροφίμων, με περίπου 196 κιλά ανά κάτοικο τον χρόνο να καταλήγουν στα σκουπίδια. Παράλληλα, η εγχώρια παραγωγή χοιρινού καλύπτει μόλις το 1/3 της ζήτησης, με περίπου 750.000–800.000 χοίρους να εκτρέφονται ετησίως.
Η διασύνδεση αυτών των δύο δεδομένων – σπατάλη και έλλειμμα παραγωγής – δημιουργεί πολλαπλές δυνατότητες κυκλικής αξιοποίησης.