Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά με μια από τις πιο φιλόδοξες πρωτοβουλίες στον τομέα της βιώσιμης ανάπτυξης: την Οδηγία για την Εταιρική Αναφορά Βιωσιμότητας (Corporate Sustainability Reporting Directive – CSRD). Η νέα νομοθεσία μεταβάλλει ουσιαστικά το πλαίσιο εταιρικής διαφάνειας, καθώς πλέον οι επιχειρήσεις καλούνται να δημοσιοποιούν όχι μόνο τα οικονομικά τους στοιχεία, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση.
Αν και οι μεγάλες εταιρίες έχουν ήδη ξεκινήσει τη συμμόρφωση με το νέο καθεστώς, η 1η Ιανουαρίου 2026 αποτελεί την κρίσιμη ημερομηνία για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), καθώς τότε οι υποχρεώσεις επεκτείνονται και σε αυτές. Η αλλαγή αφορά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που εμπίπτουν στον ορισμό του αναθεωρημένου άρθρου 2 του Ν. 4308/2014, καθώς και ορισμένα πιστωτικά ιδρύματα και ασφαλιστικές εταιρίες.
Τι αλλάζει για τις ΜΜΕ
Μέχρι σήμερα, οι περισσότερες μικρομεσαίες εισηγμένες λειτουργούσαν με περιορισμένες απαιτήσεις ως προς τις μη χρηματοοικονομικές αναφορές. Από το 2026 θα υποχρεωθούν να συντάσσουν εκθέσεις βιωσιμότητας βάσει των Ευρωπαϊκών Προτύπων Αναφοράς Βιωσιμότητας (ESRS). Αυτό σημαίνει καταγραφή και δημοσιοποίηση συγκεκριμένων δεικτών που αφορούν την κατανάλωση ενέργειας και νερού, τις εκπομπές ρύπων, αλλά και κοινωνικά ζητήματα όπως οι συνθήκες εργασίας, οι πολιτικές ισότητας και η ενσωμάτωση των εργαζομένων.
Η στρατηγική σημασία της CSRD
Η Οδηγία δεν αποτελεί μια τυπική γραφειοκρατική υποχρέωση. Αντίθετα, λειτουργεί ως εργαλείο πρόσβασης σε επενδυτικά κεφάλαια και διεθνείς αγορές. Οι επενδυτές αναζητούν πλέον αξιόπιστα και συγκρίσιμα στοιχεία, ώστε να επιλέγουν εταιρίες που πραγματικά εφαρμόζουν πρακτικές βιωσιμότητας. Όσες επιχειρήσεις κινηθούν έγκαιρα θα αποκτήσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, καθώς θα ξεχωρίσουν για τη διαφάνεια και την υπευθυνότητά τους. Η CSRD μετατρέπει τη βιώσιμη ανάπτυξη από «καλή πρόθεση» σε μετρήσιμο κριτήριο επιχειρηματικής επιτυχίας.
Η ελληνική πρόκληση
Η ελληνική οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στις ΜΜΕ, οι οποίες μέχρι σήμερα δεν έχουν δώσει έμφαση στη διαχείριση ESG δεδομένων. Η συμμόρφωση με την CSRD είναι μια πρόκληση, αλλά και μια ευκαιρία: απαιτεί επενδύσεις σε διαδικασίες, λογιστικά συστήματα και ανθρώπινο δυναμικό, ανοίγοντας ταυτόχρονα τον δρόμο για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Η ΕΕ προβλέπει μια μεταβατική περίοδο με απλουστευμένες απαιτήσεις, ωστόσο η κατεύθυνση είναι ξεκάθαρη: η βιωσιμότητα καθίσταται πλέον νομική υποχρέωση.
Το αύριο της επιχειρηματικότητας
Με την πλήρη εφαρμογή της CSRD από το 2026, το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ευρώπη αλλάζει ριζικά. Οι εταιρίες δεν θα κρίνονται μόνο από την οικονομική τους απόδοση, αλλά και από το κοινωνικό και περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Για τις ελληνικές ΜΜΕ, το στοίχημα είναι διπλό: να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις και να αποδείξουν ότι η βιώσιμη ανάπτυξη δεν αποτελεί τροχοπέδη, αλλά μοχλό ανάπτυξης και διεθνούς προσανατολισμού.