Ο νέος Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, με το σύνθημα “Drill, baby, drill” , σηματοδότησε την επιστροφή των ΗΠΑ στα ορυκτά καύσιμα και την αποχώρησή τους από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα . Αυτή η απόφαση μπορεί να έχει σημαντικές τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και για την Ελλάδα.
Η καθηγήτρια Εμμανουέλα Δούση , ειδική στην κλιματική διπλωματία, εξηγεί ότι η Συμφωνία του Παρισιού αποτελεί το βασικό πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η αποχώρηση των ΗΠΑ αλλάζει την παγκόσμια δυναμική, καθώς η χώρα είναι δεύτερη σε εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου . Ο Τραμπ έχει κηρύξει ενεργειακή έκτακτη ανάγκη και απείλησε την Ευρώπη με τους δασμούς αν δεν αυξήσει τις εισαγωγές αμερικανικών ορυκτών καυσίμων.
Σε αντίθεση με το 2016, η Κίνα πλέον στηρίζει τη συμφωνία , καθώς ηγείται στην παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και έχει οικονομικά κίνητρα για τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας . Αντίστοιχα, η Ινδία προωθεί τις ΑΠΕ και συμμετέχει ενεργά στη Διεθνή Ηλιακή Συμμαχία .
Η Ευρωπαϊκή Ένωση , αν και παλαιότερα τρίτη σε εκπομπές ρούχων, έπεσε στην τέταρτη θέση , καθώς η Ινδία την ξεπέρασε. Η απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία δυσχεραίνει τη διεθνή συνεργασία, όμως πολλές αμερικανικές πολιτείες, όπως η Καλιφόρνια , παραμένουν προσηλωμένες στην κλιματική ουδετερότητα. Το ίδιο ισχύει και για επιχειρήσεις που έχουν επενδύσει στην πράσινη οικονομία .
Η αποχώρηση των ΗΠΑ αποδυναμώνει τη συμφωνία, καθώς δεν θα συμμετέχουν στις διαπραγματεύσεις ούτε θα χρηματοδοτούν τις φτωχότερες χώρες που πλήττονται από την κλιματική κρίση. Ωστόσο, η παγκόσμια ενεργειακή μετάβαση είναι ένα περίπλοκο ζήτημα, αφού αφορά ολόκληρη την αλυσίδα παραγωγής και διανομής καυσίμων.
Για την Ελλάδα, η απόφαση Τραμπ συμπίπτει με την αναζωογόνηση του ενδιαφέροντος για εξορύξεις υδρογονανθράκων, κάτι που αντιβαίνει στη Συμφωνία του Παρισιού , την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τον εθνικό κλιματικό νόμο .
Συνολικά, η απόσυρση των ΗΠΑ αποτελεί ισχυρό πλήγμα στη διεθνή συνεργασία για την κλιματική αλλαγή , ωστόσο οι παγκόσμιες δυνάμεις, όπως η ΕΕ, η Κίνα και η Ινδία, φαίνεται να συνεχίζουν την πορεία προς τη βιώσιμη ανάπτυξη .