Μέρος δεύτερο: Η δομή, τα χαρακτηριστικά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η ελληνική δημόσια διοίκηση
Είναι απαραίτητο να αναφερθεί, ότι ο νέος ρόλος της πόλης- περιφέρειας απαιτεί μια ισχυρή τοπική ηγεσία σε ένα νέο αποκεντρωμένο πλαίσιο. Η ποιότητα της τοπικής διακυβέρνησης έκανε την διαφορά στην Βαρκελώνη. Ο αρχιτέκτονας και ο Δήμαρχός της το 1992 Acebillo λέει: «Ένας Ηγέτης-Δήμαρχος είναι η πιο δύσκολη δουλειά στον κόσμο. Χρειαζόμαστε σε όλη την Ευρώπη μια νέα γενιά ταλαντούχων, ικανών, αφοσιωμένων δημάρχων, και όχι μεσάζοντες της κεντρικής κυβέρνησης ή του κόμματος».
Παράλληλα, η ελληνική Δημόσια Διοίκηση εξακολουθεί να υποφέρει από προβλήματα, τα οποία σχετίζονται με την ελλιπή εξωτερική διαφοροποίησή της από την πολιτική, η οποία συνδέεται με αυξανόμενες τάσεις πολιτικοποίησης των ηγετικών βαθμίδων της διοικητικής πυραμίδας και με την ανεπαρκή εσωτερική ανάπτυξή της, τόσο σε επίπεδο οργάνωσης και διαδικασιών, όσο και στο επίπεδο του ανθρώπινου δυναμικού της.
Ακόμη, η δομή και η λειτουργία των Δήμων βρίσκονται σε ευθεία αντίθεση με τις σύγχρονες πρακτικές διοίκησης των επιχειρήσεων. Ο ανορθολογισμός της πολιτικής διοίκησης των ανθρώπινων πόρων επιδρά ανασχετικά στη με όρους αξιοκρατίας, ισότητας και δικαιοσύνης, προαγωγής των υπαλλήλων εντός των Δήμων. Τα παραπάνω συνδυαστικά έχουν δημιουργήσει ένα πλαίσιο που δεν είναι ευνοϊκό για την ανάπτυξη της αναζητούμενης ηγετικής συμπεριφοράς, με αποτέλεσμα να καθιστά αρνητική την εικόνα που υπάρχει για την λειτουργία των Δήμων. Υπάρχουν βέβαια περιπτώσεις Δήμων όπου Δήμαρχοι, λειτουργούν εξαιρετικά, μέσα στο ασφυκτικό νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας, με αποτέλεσμα οι πολίτες να το αναγνωρίζουν και έτσι να βρίσκονται στην εξουσία αρκετά χρόνια.
Οι Δήμοι με βάση τη σημερινή τους μορφή δεν μπορούν να αποδώσουν τα αναμενόμενα στους πολίτες. Η ύπαρξη ηγετών στους Δήμους είναι σχεδόν πολυτέλεια για την αυτοδιοίκηση. Οι Δήμοι χωρίς καμία συνοχή και μη έχοντας μετρήσιμους δείκτες παραγωγικότητας δε μπορούν να αποδώσουν τα αναμενόμενα και θα πρέπει να αλλάξουν ριζικά και εκ βάθρων για να μπορέσουν να λειτουργήσουν αποτελεσματικά.
Τα χαρακτηριστικά μίας σύγχρονης δημόσιας διοίκησης, τα οποία είναι η επίτευξη της αποτελεσματικότητας, της αποδοτικότητας και της ποιότητας, εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από μία σειρά διαρθρωτικών αλλαγών. Πρώτα από όλα όμως εξαρτώνται από τους ανθρώπους της, τις γνώσεις, τις ικανότητες, τις ιδέες τους, τη πειθαρχία και τη δέσμευση που αισθάνονται.
Συμπερασματικά, μέσα σε αυτό το πλαίσιο η συμβολή της λειτουργίας της Ηγεσίας, όπως αυτή αναδύεται σύμφωνα με τις σύγχρονες προσεγγίσεις, μπορεί να δράσει καταλυτικά προς την εφαρμογή των επιθυμητών αλλαγών. Είναι, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη να βρεθούν ηγέτες οι οποίοι θα ωθήσουν το δημοτικό βίο της χώρας σε ριζικές και καινοτόμες αλλαγές.