Τα ελληνικά πανεπιστήμια παράγουν σημαντικό ερευνητικό έργο, επιδεικνύουν εξωστρέφεια το τελευταίο διάστημα, συντάσσονται με τους κανόνες αξιολόγησης και πιστοποίησης και χρηματοδοτούνται με βάση δείκτες και όχι τις πολιτικές προτιμήσεις της κυβέρνησης, αλλά…
Στοιχεία που αποδεικνύουν ότι δεν έχει γίνει σωστή ανάλυση και αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων επιστημόνων στην Ελλάδα έρχονται στη δημοσιότητα από την ετήσια έκθεση της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ),
Ενας σημαντικός λόγος της ανεργίας των νέων πτυχιούχων στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έκθεσης είναι και επειδή τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στη χώρα παράγουν πολύ περισσότερους πτυχιούχους σε κλάδους από όσους χρειάζεται η ελληνική οικονομία.
Δηλαδή, καταγράφεται για μια ακόμα φορά χάσμα ανάμεσα στις σπουδές και τις ανάγκες της οικονομίας.
Η έκθεση παρουσιάζει τους κλάδους με τις καλύτερες προοπτικές, επειδή δεν υπάρχει ο απαιτούμενος αριθμός πτυχιούχων για να καλυφθούν οι ανάγκες, αλλά και κλάδους με ουδέτερες και αρνητικές προοπτικές.
Ειδικότερα, συγκριτικά με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Ελλάδα είχε το 2021 το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας (17%) –αν και ελαφρώς μειωμένο από το 17,5% το 2020– στους πτυχιούχους ΑΕΙ ηλικίας 25-39, αρκετά πιο πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (Ε.Ε. «27») 5,3%. Μετά την Ελλάδα, τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας εμφάνισε η Σερβία (12,2%), η Ισπανία (11,2%) και ακολουθούν η Ιταλία (8%) και η Κύπρος (7,4%). Τα χαμηλότερα ποσοστά ανεργίας στους πτυχιούχους ΑΕΙ ηλικίας 25-39 εμφανίζουν η Τσεχία (μόλις 1,7%), η Μάλτα και η Ουγγαρία (2%), η Πολωνία (2,1%), η Ρουμανία (2,2%), η Βουλγαρία (2,5%) και η Γερμανία (2,9%).
Παράλληλα, η Ελλάδα καταγράφει μείωση 2,5% στην απασχόληση των νέων πτυχιούχων, από 72,8% το 2019 σε 70,3% το 2020. Το ποσοστό είναι το τρίτο χαμηλότερο μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ, μετά τη Νότια Αφρική και την Ιταλία.
Στην Ελλάδα κατά την τελευταία δεκαετία, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, σε πολλές κατηγορίες επαγγελματιών παρατηρείται έστω και μικρή αύξηση στην απασχόληση. Τα επαγγέλματα που παρουσιάζουν δυναμική ανάπτυξη σε ποσοστά απασχόλησης είναι οι σχεδιαστές και αναλυτές λογισμικού και εφαρμογών, οι επαγγελματίες διοίκησης, οι μηχανικοί και οι επαγγελματίες στον τομέα της υγείας. Αντίθετα, σημαντικά μειούμενη απασχόληση καταγράφεται στους κλάδους των βιβλιοθηκονόμων-αρχειοθετών, των νομικών, των καλλιτεχνών, των πολεοδόμων-τοπογράφων και των καθηγητών δευτεροβάθμιας και επαγγελματικής εκπαίδευσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΘΑΑΕ με δεδομένα του πληροφοριακού της συστήματος των ΑΕΙ, σε συνδυασμό με τα δεδομένα της ΕΛΣΤΑΤ, προκύπτει θετική προοπτική απασχόλησης για αποφοίτους που ανήκουν στους επαγγελματίες του τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής, τους επαγγελματίες διοίκησης, τους επαγγελματίες υγείας και τους μηχανικούς.
Σχετικά θετικές και στάσιμες προοπτικές απασχόλησης υπάρχουν για αποφοίτους σε επαγγέλματα όπως κτηνίατροι, νοσηλευτές και μαίες, δάσκαλοι πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και νηπιαγωγοί, ιατροί, επαγγελματίες του χρηματοοικονομικού τομέα, επαγγελματίες των επιστημών της ζωής, επαγγελματίες των φυσικών επιστημών και συγγραφείς, δημοσιογράφοι, επαγγελματίες του γλωσσικού τομέα και επαγγελματίες του κοινωνικού και θρησκευτικού τομέα.
Αρνητικές προοπτικές έχουν οι απόφοιτοι που σχετίζονται με επαγγέλματα όπως βιβλιοθηκονόμοι, αρχειοθέτες και έφοροι αρχαιοτήτων και μουσείων, νομικοί, καθηγητές επαγγελματικής εκπαίδευσης, καθηγητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, αρχιτέκτονες, τοπογράφοι, πολεοδόμοι, σχεδιαστές, καλλιτέχνες.