Το νέο ντοκιμαντέρ του Netflix The White House Effect φωτίζει μέσα από σπάνιο αρχειακό υλικό το πώς οι Ηνωμένες Πολιτείες πέρασαν από την αναγνώριση της κλιματικής αλλαγής στη συστηματική αμφισβήτησή της. Πρόκειται για μια ιστορία που συνδέεται άμεσα με τη συζήτηση γύρω από τη βιώσιμη ανάπτυξη και την πολιτική ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενιές.
Στα τέλη της δεκαετίας του ’80, ο Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος υποσχόταν να γίνει «ο πρόεδρος του περιβάλλοντος». Η Αμερική ζούσε τότε μια πρωτοφανή ξηρασία, με οικονομικές απώλειες δισεκατομμυρίων και χιλιάδες θύματα. Ο Μπους αναγνώριζε την ανάγκη μείωσης των εκπομπών και μιλούσε για το «φαινόμενο του θερμοκηπίου» — ένα ζήτημα που συνδέεται άμεσα με την περιβαλλοντική διάσταση της βιώσιμης ανάπτυξης.
Το ντοκιμαντέρ των Πέδρο Κος, Μπόνα Κοέν και Τζον Σενκ αξιοποιεί πάνω από 14.000 έγγραφα και βίντεο, αποκαλύπτοντας πώς πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα διαμόρφωσαν την αμερικανική στάση απέναντι στο κλίμα. Απόρρητα έγγραφα εταιρειών όπως η Exxon δείχνουν ότι η επιστήμη ήταν ήδη γνωστή, αλλά επιλέχθηκε η αμφισβήτησή της για χάρη της οικονομικής ανάπτυξης χωρίς περιβαλλοντικά όρια.
Το 1992, στη Διάσκεψη του ΟΗΕ στο Ρίο, οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να δεσμευτούν σε στόχους μείωσης εκπομπών. Για πολλούς αναλυτές, αυτή ήταν η στιγμή που χάθηκε μια ιστορική ευκαιρία για παγκόσμια μετάβαση σε βιώσιμα ενεργειακά μοντέλα. Η πολιτική επιλογή να προστατευθεί η βραχυπρόθεσμη οικονομία έναντι της μακροπρόθεσμης περιβαλλοντικής ισορροπίας οδήγησε σε δεκαετίες καθυστέρησης.
Οι δημιουργοί του ντοκιμαντέρ τονίζουν ότι δεν πρόκειται για άλλη μια «ταινία για το κλίμα», αλλά για μια ιστορική ανάλυση του πώς οικοδομήθηκε η σημερινή κρίση εμπιστοσύνης στην επιστήμη. Το μήνυμα είναι σαφές: η βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι θεωρία, αλλά πολιτική επιλογή.
«Η επιλογή είναι μπροστά μας», λέει ο Κος. «Το 1988 ήταν ένα χαμένο what-if moment. Τώρα ζούμε ένα άλλο.»