Όλοι μιλάμε για την πράσινη ανάπτυξη και για το «Σχέδιο Ανάκαμψης» που δίνει
δισεκατομμύρια για την προστασία της φύσης. Όλοι νοιαζόμαστε για το περιβάλλον,
για τα μεγάλα έργα που συνδέονται με αυτό αγνοούμε όμως τα απλά και τα
αυτονόητα. Εδώ εντάσσεται και η ανακύκλωση των απορριμμάτων.
Ό,τι πιο πρωτόγονο στο θέμα αυτό υπάρχει στην Ευρώπη, το βλέπει κάποιος στην
Ελλάδα. Ένας μπλε κάδος συχνά σε μεγάλη απόσταση από το σπίτι κάθε πολίτη
συγκεντρώνει κάποια ανακυκλώσιμα υλικά σε αραιά διαστήματα. Δεν είναι βέβαια
λίγες οι φορές όπου πολίτες καταγγέλλουν το ξεφόρτωμα του μπλε κάδου στο ίδιο
απορριμματοφόρο που συλλέγει τα σκουπίδια του πράσινου κάδου ή όπου βλέπουμε
μπλε κάδους με οτιδήποτε απορρίμματα.
Ευτυχώς για συγκεκριμένα απορρίμματα, (γυαλί, μπαταρίες) εκεί το σύστημα είναι πιο οργανωμένο. Δε χρειάζεται να ανακαλύψουμε εμείς τον τροχό, αφού οι Ευρωπαϊκές χώρες μας
προσφέρουν πλούσια παραδείγματα. Η τοποθέτηση των απορριμμάτων ανά
κατηγόρια (αλουμίνιο, χαρτιά, πλαστικά, οργανικά κ.λπ) σε έγχρωμες σακούλες μας δίνει μια λύση. Η περισυλλογή τους ανά κατηγορία γίνεται σε προκαθορισμένες ημέρες της εβδομάδας. Έτσι δε χάνεται το παραμικρό σκουπίδι και, εκτός των άλλων, παύει βέβαια και η δυσοσμία που αναδύεται από τον πράσινο κάδο ιδίως κατά τις Καλοκαιρινές περιόδου.
Στο πλαίσιο αυτού του συστήματος, ο παραβάτης που δε διαχωρίζει, όπως πρέπει, τα
σκουπίδια τιμωρείται με πρόστιμο. Ενημερώνεται γι’ αυτό από αυτοκόλλητο χαρτί
που τοποθετείται στα μπερδεμμένα από διαφορετικά υλικά σκουπίδια του.
Η μη πληρωμή από τον ίδιο επιβαρύνει την πολυκατοικία. Σε μια πιο προωθημένη
μορφή, κάθε πολίτης διαθέτει έναν κωδικό γραμμένο σε ειδική πλαστική ταινία που
σφραγίζει τη σακούλα των απορριμμάτων.
-Και βέβαια το όλο σύστημα του «πρασινίσματος» της χώρας διακρίνεται και για τις
υπερβολές του. Ενώ αφήνονται τα απορρίμματα να χάνονται με την ανεπαρκέστατη
μέθοδο της ανακύκλωσης που διαθέτουμε, αλλού είμαστε σκληροί και αμείλικτοι με
τελικό απόηχο αντιαναπτυξιακές πολιτικές, αδικαιολόγητες φυσικά.
Ειδικότερα, πτηνοτρόφος παιδεύεται εδώ και χρόνια να οργανώσει παραγωγή για
χίλιες κότες σε κλειστό χώρο κτισμένο σε οικόπεδο τριών στρεμμάτων σε περιφέρεια
περιοχής που χαρακτηρίζεται ως Natura. Το οικόπεδο βρίσκεται ανάμεσα σε αγροικίες
και ασφαλτοστρωμένους δρόμους. Τα περιττώματα των πτηνών θα τα πουλά ως
πρώτη ύλη για βιοκαύσιμα σε εταιρίες που λειτουργούν στην περιοχή του. Δεν
υπάρχει η παραμικρή επιβάρυνση της φύσης. Και όμως παιδεύεται χρόνια μέσα από
μια απερίγραπτη γραφειοκρατία να βρει αυτονόητες λύσεις.
Άλλο παράδειγμα. Σε οικόπεδο όμορο του αυτοκινητοδρόμου ΠΑΘΕ και πιο
συγκεκριμένα πλησίον οδικού πολυσύχναστου κόμβου στη διαδρομή Κατερίνης-
Θεσσαλονίκης, επιχειρηματίας ήθελε να κτίσει εργοστάσιο ανακύκλωσης
απορριμμάτων σε χώρο τεσσάρων στρεμμάτων. Είχε εξασφαλίσει τις απαιτούμενες
άδειες αδυνατούσε όμως να ολοκληρώσει την επένδυση γιατί η περιοχή του
εντάσσεται σε χώρο 200 χιλιάδων στρεμμάτων που αρχίζει από το Καλοχώρι της
Θεσσαλονίκης και καταλήγει στη Κατερίνη χαρακτηριζόμενη ως Natura.
Το οικόπεδο της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, όμορο του αυτοκινητοδρόμου
όπως ήδη τονίστηκε, βρίσκεται σε ιδιαίτερα θορυβώδη περιοχή λόγω της κίνησης
των οχημάτων η οποία είναι επίσης ιδιαίτερα μολυσμένη λόγω των καυσαερίων. Τα
πουλιά δεν είναι ανόητα. Όταν διαθέτουν 200 χιλιάδες στρέμματα για να κινούνται
ελεύθερα δεν έχουν λόγο να υπερίπτανται άνω ή πλησίον ενός αυτοκινητοδρόμου. Το
εργοστάσιο θα επεξεργαζόταν ανακυκλώσιμα υλικά και όχι χημικά ή πλαστικά
προϊόντα ή οτιδήποτε άλλο που προκαλεί εκτεταμένη ρύπανση ή βλάβες στο
περιβάλλον.
Σημειώνεται ότι από τα όρια του αυτοκινητόδρομου με τα χωράφια των 200 χιλιάδων
στρεμμάτων και σε μια ζώνη βάθους 300 μέτρων ήδη έχουν κτιστεί (κακώς σε τόσο
βάθος) βιομηχανίες χαμηλής όχλησης και εγκαταστάσεις που ασχολούνται με
διάφορες υπηρεσίες μη προκαλώντας όμως προβλήματα στο οικοσύστημα. Μια
βιομηχανία ανακύκλωσης ούτε μολύνει το περιβάλλον –το αντίθετο μάλιστα– ούτε
προκαλεί οπτική ρύπανση, όπως οι ανεμογεννήτριες που τοποθετούνται στα παρθένα
δάση μας, ενώ διαθέτουμε άφθονο χώρο στη θάλασσα γι’ αυτό, σύμφωνα με το
παράδειγμα της Δανίας.
Και σε όλο αυτό το πανδαιμόνιο της υπερβολής δεν κτίζονται εργοστάσια
ανακύκλωσης απορριμμάτων είτε σε ολιγοπληθείς περιοχές είτε σε πολυπληθείς, με
στόχο την πλήρη επεξεργασία των ανακυκλώσιμων υλικών. Καιρός είναι να
περάσουμε από την υπερβολή σε πρακτικές απλές λύσεις που θα συμβάλουν στη
διατήρηση ενός ανθρώπινου και καθαρού περιβάλλοντος για τις επόμενες γενιές.
Πρέπει να αποφασίσουμε κάποτε τι θέλουμε να κάνουμε στη ζωή μας. Ή θα δώσουμε
προτεραιότητα στις αρκούδες και τα πουλιά ή μόνο σε εμάς, ή θα συνυπάρξουμε και
οι δύο μαζί σε ένα καθαρό περιβάλλον. Ο όρος βιώσιμη ανάπτυξη είναι συμβατός με
το τρίτο σκέλος της πρότασης. Οτιδήποτε άλλο οδηγεί στην ανισόρροπη ανάπτυξη.
O Δημήτρης Μάρδας είναι Υποψήφιος βουλευτής Α΄ Θεσσαλονίκης, Καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ, π. Αν. Υπουργός Οικονομικών και Υφυπουργός Εξωτερικών