Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση στην οποία περιγράφεται η ικανοποιητική πρόοδος που έχει σημειωθεί μέχρι στιγμής στο πλαίσιο του μακροπρόθεσμου αγροτικού οράματος της ΕΕ, στην οποία επισημαίνονται τα θετικά αποτελέσματα που έχουν επιτευχθεί από το 2021 και παρουσιάζονται ιδέες για μελλοντικές εργασίες.
Η έκθεση περιγράφει την πρόοδο που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο του «Μακροπρόθεσμου οράματος για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ»γιατη στήριξη ισχυρότερων, πιο συνδεδεμένων, ανθεκτικών και ευημερουσών αγροτικών περιοχών και κοινοτήτων. Παρουσιάζει 30 δράσεις σε διάφορους τομείς πολιτικής — εννέα εκ των οποίων έχουν ήδη ολοκληρωθεί.
Τα βασικά επιτεύγματα του μακροπρόθεσμου οράματος μέχρι σήμερα περιλαμβάνουν:
- Δημιουργία πλατφόρμας αγροτικής αναζωογόνησης για τις περιοχές που αντιμετωπίζουν δημογραφικές και οικονομικές προκλήσεις·
- Έναρξη 60 έργων αγροτικής έρευνας και καινοτομίας με προϋπολογισμό 253 εκατ. EUR που συμβάλλουν άμεσα στις αγροτικές περιοχές·
- Στήριξη της υλοποίησης του LEADER και καθοδήγηση περίπου 150 κοινοτήτων προς τη δημιουργία έξυπνων χωριών μέσω ειδικών δραστηριοτήτων δικτύωσης·
- Διάθεση συνολικού ποσού 23.5 δισ. EUR σε επιχορηγήσεις και δάνεια για υποεξυπηρετούμενες περιοχές, καθώς και επικαιροποιημένοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις για τη βελτίωση της συνδεσιμότητας των αγροτικών περιοχών ·
- Βελτίωση της αγροτικής κινητικότητας και του τουριστικού σχεδιασμού μέσω ενός ειδικού ευρωπαϊκού δικτύου αγροτικής κινητικότητας ·
- Δημιουργία του συμβουλευτικού κόμβου για την αγροτική ενεργειακή κοινότητα, ο οποίος έχει στηρίξει 27 αγροτικές ενεργειακές κοινότητες·
- Στήριξη τεσσάρων ειδικών έργων για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στις αγροτικές περιοχές·
- Αύξηση του διαθέσιμου αριθμού συνόλων δεδομένων για τις αγροτικές περιοχές και πρόσβαση σε σχετικά αγροτικά δεδομένα και αναλύσεις μέσω του αγροτικού παρατηρητηρίου της ΕΕ και της νέας έκδοσης «Αγροτική Ευρώπη», βελτιώνοντας τις ικανότητες αγροτικής θωράκισης· και
- Δρομολόγηση της αγροτικής εργαλειοθήκης για τη διευκόλυνση της πρόσβασης των αγροτικών περιοχών στη χρηματοδότηση της ΕΕ και του βέλτιστου συνδυασμού της χρηματοδότησης της ΕΕ για τις αγροτικές περιοχές.
Η έκθεση επισημαίνει ότι η ισχυρή δέσμευση σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητη για την επίτευξη καλών αποτελεσμάτων. Στο πλαίσιο αυτό, η δρομολόγηση του αγροτικού συμφώνου το 2021 ήταν καίριας σημασίας, με ειδικό όργανο διακυβέρνησης, συνεργατική πλατφόρμα και γραφείο υποστήριξης που διευκολύνει τις αλληλεπιδράσεις και δημιουργεί γνώσεις για τις αγροτικές κοινότητες.
Διατηρώντας τη δέσμευσή της για την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών και κοινοτήτων της ΕΕ, η Επιτροπή προσδιορίζει στην παρούσα έκθεση δράσεις στο αγροτικό σχέδιο δράσης της ΕΕ για τις οποίες απαιτούνται επιπλέον προσπάθειες — και άλλες όπου απαιτείται συνέχεια — για την επίτευξη των γενικών στόχων.
Προσβλέπει επίσης στο μέλλον: λαμβάνοντας υπόψη τον τρόπο με τον οποίο η ΚΓΠ για την περίοδο 2023-2027 και η πολιτική συνοχής συνέβαλαν στο αγροτικό όραμα, παρουσιάζει ιδέες και ερωτήματα για προβληματισμό σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι πολιτικές και η στήριξη της ΕΕ θα μπορούσαν να ενισχυθούν στο μέλλον.
Δηλώσεις
«Οι αγροτικές περιοχές αποτελούν συστατικό στοιχείο της ευρωπαϊκής οικονομίας και της πολιτιστικής πολυμορφίας. Φιλοξενούν εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρωπαίους που ζουν και εργάζονται εκεί. Βρισκόμαστε στο πλευρό τους και θέλουμε να ευδοκιμήσουν οι αγροτικές περιοχές της Ευρώπης. Η Ευρώπη επενδύει στις αγροτικές περιοχές επειδή οι προοπτικές τους είναι το μέλλον της Ευρώπης.»
Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
“Καθώς αντιμετωπίζουμε τη μείωση του πληθυσμού και τις δημογραφικές προκλήσεις, πρέπει να υιοθετήσουμε μια ολοκληρωμένη προσέγγιση πολιτικής που θα γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών και θα διασφαλίσει την ισότιμη πρόσβαση στις υπηρεσίες. Παραμένουμε προσηλωμένοι στην αποστολή αυτή, αφήνοντας καμία περιοχή στο περιθώριο στην Ένωσή μας. Το έργο μας καθοδηγείται από ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές, το οποίο αποφέρει σήμερα απτά αποτελέσματα στην πράξη. Με τη στήριξή μας, οι αγροτικές κοινότητες έχουν την ικανότητα να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις και να ευδοκιμήσουν.”
Ντούμπραβκα Σούιτσα, αντιπρόεδρος για θέματα Δημοκρατίας και Δημογραφίας
“Η σημερινή έκθεση υπογραμμίζει τη δέσμευση και την πρόοδο της ΕΕ προς το μέλλον των αγροτικών περιοχών της. Μόνο με την ενεργό ακρόαση και τη συνεργασία με τις αγροτικές μας κοινότητες μπορούμε να βρούμε λύσεις που αναγνωρίζουν και λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες τους για την επίτευξη ισχυρότερων, συνδεδεμένων, ανθεκτικών και ευημερουσών αγροτικών περιοχών. Μέσω των στρατηγικών σχεδίων της ΚΓΠ, υπογραμμίζουμε τη βαθιά σύνδεση μεταξύ αγροτικής ανάπτυξης και γεωργίας και προσφέρουμε μια νέα ώθηση στις ευκαιρίες για αναζωογόνηση της υπαίθρου για τους γεωργούς και τις αγροτικές κοινότητες.”
Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι, επίτροπος Γεωργίας
“Οι περιοχές εκτός μεγάλων πόλεων είναι τόποι ευκαιριών που είναι ζωτικής σημασίας για την ανθεκτικότητα της Ευρώπης και το μέλλον της. Η προώθηση μιας ισορροπημένης και πολυκεντρικής ανάπτυξης, η οποία θα προσφέρει οικονομική δραστηριότητα και ευκαιρίες σε όλες τις περιφέρειες, είναι σημαντική για ολόκληρη την ΕΕ. Ο μακροπρόθεσμος σύνδεσμος για τις αγροτικές περιοχές εφοδιάζει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες με σκοπό την εφαρμογή πολιτικών και δημόσιων επενδύσεων προσαρμοσμένων στις ανάγκες, τις προκλήσεις και τα πλεονεκτήματα των διαφόρων αγροτικών περιοχών μας. Οι επενδύσεις της πολιτικής συνοχής καλύπτουν όλους τους στόχους του οράματος, από τις υποδομές έως τις ευκαιρίες εκπαίδευσης και τη στήριξη των επιχειρήσεων. Προωθεί και στηρίζει την οικονομική ζωτικότητα των αγροτικών περιοχών και την κοινωνική ένταξη.”
Ελίζα Φερέιρα, επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων
Ιστορικό
Οι αγροτικές περιοχές της ΕΕ καλύπτουν το 83 % του εδάφους της ΕΕ και σχεδόν 1 στους 3 Ευρωπαίους ζουν σε αγροτικές περιοχές.
Τον Ιούνιο του 2021, μετά από εκτενή διαβούλευση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ έως το 2040. Η πρόεδρος κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δρομολόγησε την πρωτοβουλία αυτή το 2019, αναγνωρίζοντας ότι οι αγροτικές περιοχές αποτελούν βασικό στοιχείο της ταυτότητας και του οικονομικού δυναμικού της Ευρώπης και ότι πρέπει να τις διαφυλάξουμε και να επενδύσουμε στο μέλλον τους.
Το μακρόπνοο όραμα προσδιόρισε 10 κοινούς στόχους και 4 τομείς δράσης για ισχυρότερες, συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες αγροτικές περιοχές έως το 2040. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η Επιτροπή δεσμεύτηκε να δρομολογήσει ένα αγροτικό σύμφωνο για την κινητοποίηση των δημόσιων αρχών και των ενδιαφερόμενων μερών ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες και τις προσδοκίες των κατοίκων των αγροτικών περιοχών. Εισήγαγε επίσης ένα αγροτικό σχέδιο δράσης της ΕΕ, με 30 δράσεις που θα υλοποιηθούν από την Επιτροπή σε διάφορους τομείς πολιτικής της ΕΕ.
Η σημερινή έκθεση είναι η πρώτη σχετικά με την υλοποίηση του αγροτικού οράματος, καθώς παρέχει τις πρώτες πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτευχθεί μέχρι στιγμής και προβληματισμούς σχετικά με τις μελλοντικές κατευθύνσεις.
Περισσότερες πληροφορίες
Κοινοτική πλατφόρμα του αγροτικού συμφώνου
Αγροτική ανάπτυξη — Ευρωπαϊκή Επιτροπή (europa.eu)
Inforegio — Νέα πολιτική συνοχής (europa.eu)