Η συνεχιζόμενη άνοδος στις τιμές του καφέ λόγω συνδυασμένων κλιματικών, γεωπολιτικών και οικονομικών παραγόντων αναδεικνύει προκλήσεις που εκτείνονται πέρα από το εμπόριο, επηρεάζοντας την καθημερινότητα των καταναλωτών και προϊόντων.
Η κλιματική αλλαγή πλήττει τις μεγαλύτερες παραγωγικές χώρες καφέ, όπως η Βραζιλία και το Βιετνάμ, μειώνοντας τη σοδειά και αυξάνοντας την τιμή του προϊόντος στα χρηματιστήρια. Οι μειωμένες βροχοπτώσεις, οι ακραίες θερμοκρασίες και οι μεταβαλλόμενες συνθήκες καλλιέργειας οδηγούν σε υψηλότερο κόστος παραγωγής και μειωμένη προσφορά.
Η αύξηση της ζήτησης από αναπτυσσόμενες αγορές που εισάγουν τον καφέ στη διατροφή τους εντείνει την ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης. Οι επιχειρήσεις του κλάδου, ανήμπορες να απορροφήσουν τα αυξημένα κόστη, μεταφέρουν το βάρος στους σημαντικών ανατιμήσεων, που εκτιμώνται μεταξύ 10%-25% το 2025.
Ο Ειδικός Φόρος Κατανάλωσης (ΕΦΚ) στον καφέ, που θεσπίστηκε το 2017, επιδεινώνει περαιτέρω την κατάσταση. Η κατάργηση ή μείωση του ΕΦΚ θα μπορούσε να μειώσει τις τιμές κατά 10%, όπως υποστηρίζει η Ελληνική Ένωση Καφέ, ενώ η προπληρωμή του φόρου από τις επιχειρήσεις προσθέτει οικονομική πίεση στον κλάδο.
Η κρίση στον κλάδο του καφέ αποτελεί παγκόσμιο φαινόμενο. Χώρες παραγωγής προωθούν στρατηγικές για βιώσιμη γεωργία, ενώ οι καταναλωτικές χώρες εξετάζουν φορολογικά κίνητρα για τη μείωση της επιβάρυνσης στην τελική καταναλωτή. Παρόμοιες πρακτικές σε άλλους κλάδους, όπως η μείωση του φόρου σε βασικά αγαθά, έχουν αποφέρει θετικά αποτελέσματα σε κράτη με ισχυρά φορολογικά έσοδα.
Μείωση ή Κατάργηση του ΕΦΚ : Το κράτος μπορεί να διατηρήσει τα φορολογικά έσοδα μέσω άλλων πηγών, ενώ μειώνει την πίεση στις τιμές και στηρίζει την κατανάλωση.
Στήριξη της Βιώσιμης Παραγωγής : Η προώθηση προγραμμάτων που ενισχύουν τις παραγωγικές κοινότητες με βιώσιμες πρακτικές που θα σταθεροποιήσουν την προσφορά μακροπρόθεσμα.
Κίνητρα για Εναλλακτικές Εμπορικές : Η ανάπτυξη νέων εφοδιαστικών αλυσίδων και η στροφή σε πιο αποτελεσματικές στρατηγικές μπορεί να μειώσει το κόστος.
Η ελληνική αγορά, με έντονο ανταγωνισμό στις λιανικές πωλήσεις καφέ θα προσαρμοστεί στις αναφορές. Η προώθηση εταιρειών που μειώνουν την επιβάρυνση για τους κλάδους μπορεί να διατηρήσει τη ζήτηση και να πολιτικοποιήσει την εμπιστοσύνη στον κλάδο.
Η αύξηση της τιμής του καφέ στο ράφι αναδεικνύει την ανάγκη για μακροπρόθεσμη στρατηγική που συνδυάζει οικονομική δικαιοσύνη, περιβαλλοντική βιωσιμότητα και κοινωνική υπευθυνότητα. Η συνεργασία κράτους, επιχειρήσεων και καταναλωτών είναι το κλειδί για τη διαχείριση των προκλήσεων.