Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε σημαντική παρουσία στη Σύνοδο Κορυφής για το Κλίμα COP29 στο Μπακού, όπου συμμετείχε με ένα πολυδιάστατο πρόγραμμα. Κατά τη διάρκεια της Συνόδου, ο κ. Μητσοτάκης έδωσε συνέντευξη στο Bloomberg, εγκαινίασε το ελληνικό περίπτερο, πραγματοποίησε διμερείς επαφές με ηγέτες και συναντήθηκε με τον πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ. Κεντρική θέση στο πρόγραμμα του Πρωθυπουργού κατείχε η τοποθέτησή του για την ενεργειακή μετάβαση, τονίζοντας τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας σε μια “έξυπνη πράσινη συμφωνία”.
Το όραμα της Ελλάδας για την ενεργειακή μετάβαση
Στις τοποθετήσεις του, ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι η Ελλάδα είναι προσηλωμένη στην ενεργειακή μετάβαση, ωστόσο επισήμανε ότι αυτή πρέπει να είναι σταδιακή και να αποφευχθούν βίαιες προσαρμογές. Ο Πρωθυπουργός έθεσε τρεις βασικούς άξονες για την ενεργειακή στρατηγική:
- Ηγετική Θέση της Ευρώπης στην Ενεργειακή Μετάβαση: Επισήμανε την ανάγκη για επιτάχυνση των αλλαγών, προκειμένου η Ευρώπη να διατηρήσει τον ηγετικό της ρόλο στην κλιματική στρατηγική.
- Χρηματοδοτική Στήριξη για το Κλίμα: Υποστήριξε τη δημιουργία ενός ισχυρού ευρωπαϊκού χαρτοφυλακίου χρηματοδότησης που θα στηρίξει τα έργα και τις δράσεις για την κλιματική προσαρμογή.
- Ηγετικός Ρόλος της Ελλάδας στην Παραγωγή ΑΠΕ: Με δεδομένο ότι η Ελλάδα έχει ήδη καλύψει το 50% των αναγκών της σε ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές και με στόχο να φτάσει το 80% έως το 2030, ο Πρωθυπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα επιδιώκει να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην περιοχή και στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα ως πρωτοπόρος στη μείωση εκπομπών
Στην ομιλία του στη Σύνοδο του ΟΗΕ για το κλίμα, ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε στην πρόοδο της Ελλάδας στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Όπως ανέφερε, οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου έχουν μειωθεί κατά 45% από το 2005, και η συμμετοχή του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή έχει μειωθεί δραστικά από πάνω από 50% στο 6%. Αυτή η αλλαγή αποδεικνύει τη δέσμευση της χώρας να στηρίξει την πράσινη μετάβαση και να καλλιεργήσει νέες επενδυτικές ευκαιρίες σε καθαρές τεχνολογίες.
Στρατηγική συνεργασία και διεθνείς συναντήσεις
Στο πλαίσιο της Συνόδου, ο Πρωθυπουργός είχε καίριες συναντήσεις με τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάμ Αλίγιεφ, όπου συζητήθηκε η ενεργειακή συνεργασία των δύο χωρών και η ενίσχυση των διμερών σχέσεων, ειδικά στο πεδίο της προμήθειας φυσικού αερίου. Ο κ. Μητσοτάκης χαιρέτισε τη σύσφιγξη των σχέσεων του Αζερμπαϊτζάν με την Κύπρο, υπογραμμίζοντας την πρόσφατη συμμετοχή του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στη COP29 ως ένα θετικό βήμα προς τις ειρηνευτικές πρωτοβουλίες στην περιοχή.
Ο Πρωθυπουργός συναντήθηκε επίσης με τους ηγέτες του Καζακστάν και του Ουζμπεκιστάν, εστιάζοντας στην ενίσχυση των εμπορικών και διπλωματικών δεσμών, ειδικά ενόψει της θητείας της Ελλάδας ως μη μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για τη διετία 2025-2026.
Η σημασία της προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή
Σε συνέντευξή του στο Bloomberg, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι η κλιματική κρίση δεν είναι ζήτημα του μακρινού μέλλοντος αλλά άμεση πρόκληση. Επεσήμανε τη σημασία της επένδυσης σε προσαρμοστικές δράσεις και επανέλαβε την ανάγκη μεγαλύτερης χρηματοδότησης και διεθνούς συνεργασίας. Σημείωσε πως η Μεσόγειος και άλλες περιοχές που πλήττονται εντονότερα από τις κλιματικές επιπτώσεις θα παίξουν κρίσιμο ρόλο στις νέες πρωτοβουλίες.
Ενίσχυση της πολιτικής προστασίας στην Ελλάδα
Ο κ. Μητσοτάκης παρουσίασε το έργο της Ελλάδας στον τομέα της πολιτικής προστασίας, τονίζοντας τις σημαντικές επενδύσεις που έχουν γίνει για την πρόβλεψη φυσικών καταστροφών μέσω προηγμένων τεχνολογιών και τεχνητής νοημοσύνης. Υπογράμμισε τη χρήση του αριθμού «112» για έγκαιρες προειδοποιήσεις και τη δημιουργία του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το οποίο συγκεντρώνει τις κρίσιμες υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης. Ο Πρωθυπουργός σημείωσε επίσης ότι οι πολίτες της Ελλάδας είναι πλέον πιο προετοιμασμένοι για εκκενώσεις και καταστάσεις έκτακτης ανάγκης.
Συμπεράσματα και δέσμευση για το μέλλον
Κλείνοντας, ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε τη δέσμευση της Ελλάδας για την προώθηση μιας έξυπνης και στρατηγικής ενεργειακής μετάβασης. Υπογράμμισε ότι η Ευρώπη πρέπει να παραμείνει συνεπής και αποφασιστική στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και να ενισχύσει τις υποδομές της για μια αποτελεσματική και δίκαιη μετάβαση προς τη βιωσιμότητα
Αναλυτικά η παρέμβαση του Πρωθυπουργού:
«Σας ευχαριστώ πολύ, κ. Γενικέ Γραμματέα. Κυρίες και κύριοι, σας ευχαριστώ που με προσκαλέσατε σε αυτή την εκδήλωση για να μοιραστώ μαζί σας μια ελληνική εμπειρία όσον αφορά την παροχή έγκαιρων προειδοποιήσεων για όλους.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος των Μαλδίβων, όλους μας διαμορφώνουν οι τραγωδίες, απόρροια φυσικών καταστροφών, που μας έχουν πλήξει. Στην περίπτωσή μας, ήταν μια πυρκαγιά που κατέστρεψε ένα εύπορο προάστιο της Αθήνας, τον Ιούλιο του 2018, σκοτώνοντας 104 ανθρώπους, οι οποίοι δεν έλαβαν οποιαδήποτε έγκαιρη προειδοποίηση για το τι επρόκειτο να τους πλήξει. Δεσμευτήκαμε τότε ότι έπρεπε να αναθεωρήσουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τις φυσικές καταστροφές.
Στη συνέχεια, εστιάσαμε γρήγορα σε τρία ζητήματα. Το πρώτο είναι η τεχνολογία. Η μία επένδυση που κάναμε, η οποία έχει ξεκάθαρα αποδώσει, είναι η ενίσχυση του αριθμού έκτακτης ανάγκης «112», που σημαίνει ότι μπορούμε πλέον να αποστέλλουμε σε όλα τα κινητά τηλέφωνα της χώρας, ανεξάρτητα από το αν αυτά ανήκουν σε Έλληνες ή σε τουρίστες, στοχευμένα μηνύματα, δίνοντάς τους πολύ σαφείς οδηγίες για το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση φυσικής καταστροφής. Πρόκειται για μια σχετικά φθηνή τεχνολογία που μπορεί να εφαρμοστεί εύκολα.
Και βέβαια, σε συνδυασμό με πιο προηγμένα μοντέλα πρόβλεψης του καιρού που χρησιμοποιούν τεχνητή νοημοσύνη, μπορούμε να έχουμε μια πολύ καλή εικόνα για το ποιες περιοχές της χώρας θα πληγούν, από ποιο είδος καταστροφής.
Το δεύτερο ζήτημα στο οποίο εστιάσαμε ήταν η διακυβέρνηση. Όπως επισημάνατε, συγκροτήσαμε Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας. Ήταν μια πολύ σημαντική οργανωτική αλλαγή, διότι εκεί συγκεντρώθηκαν όλοι οι απαραίτητοι φορείς: ο στρατός, η αστυνομία, η πυροσβεστική, τα ασθενοφόρα (ΕΚΑΒ), οι δασικές υπηρεσίες, η ακτοφυλακή. Κωδικοποιήσαμε τις αρμοδιότητες. Θελήσαμε να διασφαλίσουμε ότι οι γραμμές επικοινωνίας είναι ανοιχτές και η ιεραρχία και η κατανομή καθηκόντων είναι πολύ σαφής.
Φυσικά, υλοποιούμε επίσης σημαντικές επενδύσεις στις υποδομές πολιτικής προστασίας. Διοχετεύουμε περισσότερα από 2 δισ. ευρώ ευρωπαϊκών πόρων για την ενίσχυση της πολιτικής προστασίας, μεγάλο μέρος των οποίων κατευθύνεται σε «έξυπνες» τεχνολογίες, είτε πρόκειται για drones που χρησιμοποιούμε για την έγκαιρη ανίχνευση των πυρκαγιών είτε για πιο προηγμένη τεχνολογία πρόβλεψης καιρού σε τοπικό επίπεδο.
Το τρίτο σημείο, το οποίο έθιξε επίσης ο Πρόεδρος των Μαλδίβων, σχετίζεται με την οικοδόμηση σχέσεων εμπιστοσύνης με τους τοπικούς φορείς. Δεν ωφελεί να εκπέμπεις ένα μήνυμα «112», που λέει στους ανθρώπους ότι πρέπει να απομακρυνθούν σε περίπτωση πυρκαγιάς, αν δεν εισακουστεί. Επομένως, η οικοδόμηση αυτών των σχέσεων εμπιστοσύνης, η εκπαίδευση των ανθρώπων, η ανάπτυξη μιας κουλτούρας εκκένωσης, το να διασφαλίζεις ότι οι πολίτες εμπιστεύονται τις υπηρεσίες πολιτικής προστασίας, είναι απίστευτα σημαντικά.
Στη δική μας περίπτωση, το έχουμε πετύχει. Κάποιες φορές είναι προτιμότερο να απομακρύνεις ανθρώπους και να ρέπεις προς την πλευρά της προσοχής παρά να χάνονται ζωές επειδή δεν είχε υπάρξει ενημέρωση για το τι επρόκειτο να αντιμετωπίσουν.
Επιτρέψτε μου να επαναλάβω πως είμαστε έτοιμοι να μοιραστούμε τις εμπειρίες και τις πρακτικές μας με κάθε έναν που ενδιαφέρεται να μάθει για το ελληνικό παράδειγμα.
Σας ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκλησή σας».