Ο παγκόσμιου φήμης ηθοποιός Αλ Πατσίνο κάνει παιδί στα ογδόντα τρία χρόνια του. Τι λέει η επιστήμη για τον αντίκτυπο της πατρότητας σε μεγαλύτερη ηλικία στη γονιμότητα, την απώλεια κατά την εγκυμοσύνη και τον κίνδυνο ασθένειας;
«Οι άντρες , όπως φαίνεται, γίνονται πατεράδες σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως τα όρια ξεπερνιούνται κατά πολύ», διαβάζουμε στην ιστοσελίδα BBC Future.
“Αίσθηση προκάλεσαν, προστίθεται «οι εκπρόσωποι του ηθοποιού Αλ Πατσίνο, ηλικίας 83 ετών, που επιβεβαίωσαν ότι κάνει παιδί με την κοπέλα του, την 29χρονη Noor Alfallah. Μαζί του θέση στο κλαμπ της πατρότητας θα έχει ο κατά καιρούς συμπρωταγωνιστής του, ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο, ο οποίος τον περασμένο μήνα επιβεβαίωσε ότι έρχεται το έβδομο παιδί του, ενώ ο ίδιος βρίσκεται σε ηλικία 79 ετών».
Το ζευγάρι αυτών των διάσημων σίγουρα δεν είναι οι πρώτοι παλιοί μπαμπάδες: αρκετοί άλλοι άντρες ηθοποιοί, μουσικοί, ακόμη και πρόεδροι των ΗΠΑ έκαναν παιδιά αργά στη ζωή τους. Και ο μέσος όρος ηλικίας των νέων πατέρων γενικά αυξάνεται με τα χρόνια. Μεταξύ 1972 και 2015, αυξήθηκε κατά 3,5 χρόνια: ο μέσος πατέρας στις ΗΠΑ είναι 30,9 ετών και το 9% των μπαμπάδων ήταν τουλάχιστον 40 ετών όταν γεννήθηκε το παιδί τους.
Ο γηραιότερος πατέρας, τουλάχιστον σύμφωνα με τα Ρεκόρ Γκίνες, ήταν 92 ετών – αν και περιστασιακά εμφανίζονται ανεπίσημοι ισχυρισμοί για ακόμη μεγαλύτερους άνδρες.
Ωστόσο, το να γίνεις μεγαλύτερος πατέρας εγκυμονεί κινδύνους.
Τον Δεκέμβριο του 2022, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα και άλλα ιδρύματα δημοσίευσαν μια ολοκληρωμένη ανασκόπηση της «προχωρημένης πατρικής ηλικίας» και των επιπτώσεών της στη γονιμότητα, τα προβλήματα στην εγκυμοσύνη και την παιδική υγεία.
Ενώ πολλές από τις μελέτες πιθανότατα δεν θα περιλάμβαναν πολλούς άνδρες της ηλικίας του Πατσίνο, λόγω του πόσο σπάνιοι είναι, τα στοιχεία δείχνουν ότι το σπέρμα των ανδρών στα σαράντα και τα πενήντα τους είναι ήδη χαμηλότερης ποιότητας όσον αφορά τον όγκο, τον αριθμό, την κινητικότητα και τις μεταλλάξεις.
Αυτές οι αλλαγές σημαίνουν ότι η προχωρημένη πατρική ηλικία «συνδέεται στενά με υψηλό κίνδυνο όχι μόνο υπογονιμότητας αλλά και απώλειας εγκυμοσύνης μετά από φυσική σύλληψη», γράφουν οι ερευνητές. Αρκετές μελέτες, τονίζουν, έχουν δείξει ότι ένας μεγαλύτερος πατέρας αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο αποβολής.
Έπειτα, υπάρχει ο κίνδυνος ασθένειας μετά τη γέννηση. Είναι γνωστό από τη δεκαετία του 1950 ότι οι μεγαλύτεροι πατέρες είναι πιο πιθανό να έχουν παιδιά με τη γενετική διαταραχή αχονδροπλασία. Από τότε όμως προέκυψαν συσχετισμοί με διάφορες άλλες συνθήκες.
«Έχει γίνει ολοένα και πιο σαφές ότι η προχωρημένη πατρική ηλικία, όπως και η προχωρημένη ηλικία της μητέρας, σχετίζεται με… κακές επιπτώσεις στην υγεία των απογόνων», γράφουν οι ερευνητές της Γιούτα.
Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ, για παράδειγμα, ανακάλυψαν ότι ο μεγαλύτερος πατέρας συνδέεται με αυξημένους κινδύνους χαμηλού βάρους γέννησης και επιληπτικών κρίσεων στα νεογέννητα. Η προχωρημένη πατρική ηλικία σχετίζεται επίσης με αυξημένα ποσοστά διαφόρων καρκίνων της παιδικής ηλικίας, καθώς και με συγγενείς καρδιακές ανωμαλίες.
Αξίζει να θυμόμαστε, ωστόσο, ότι όπως πολλές μελέτες που εξετάζουν συσχετίσεις μεταξύ υγείας και πιθανών αιτιών, οι μηχανισμοί είναι ασαφείς. Θα μπορούσαν να υπάρχουν και άλλοι περίπλοκοι παράγοντες που παίζουν ρόλο, όπως ο τρόπος ζωής των γονέων και η μόλυνση του περιβάλλοντος.
Ωστόσο, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι καθώς οι άνδρες γερνούν, μπορούν να παρουσιάσουν μεταλλάξεις και βλάβες στο DNA στα κύτταρα που σχηματίζουν σπέρμα που στη συνέχεια μπορούν να περάσουν στην επόμενη γενιά.