Το πρόσφατο περιστατικό επίθεσης αρκούδας σε ορειβάτες στη Δράμα (9/6) φέρνει στο προσκήνιο τη σημασία της σωστής ενημέρωσης και στάσης απέναντι στην άγρια πανίδα. Με τις επαφές ανθρώπου και άγριων ζώων να αυξάνονται, λόγω της εξάπλωσης των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και της περιβαλλοντικής αλλαγής, είναι απαραίτητο να γνωρίζουμε πώς να προφυλαχθούμε — και κυρίως, πώς να μην αποτελέσουμε απειλή για το ίδιο το ζώο.
Η βασική αρχή: Η αρκούδα δεν πρέπει να νιώσει απειλή
Σύμφωνα με την περιβαλλοντική οργάνωση Καλλιστώ, η προστασία τόσο του ανθρώπου όσο και της αρκούδας ξεκινά από τον σεβασμό της παρουσίας της. Αυτό σημαίνει πως όταν βρισκόμαστε σε περιοχές με πιθανή παρουσία αρκούδας, πρέπει να αποφεύγουμε κάθε συμπεριφορά που θα μπορούσε να την πανικοβάλει ή να την εξωθήσει σε αμυντική αντίδραση.
Αντικρίζοντας μια αρκούδα:
Κρατήστε την ψυχραιμία σας.
Μείνετε ακίνητοι ή απομακρυνθείτε ήρεμα και σταδιακά.
Μην πετάξετε πέτρες, ξύλα ή άλλα αντικείμενα.
Μην φωνάξετε, μην τρέξετε. Η αρκούδα τρέχει γρηγορότερα από τον άνθρωπο.
Αφήστε της διέξοδο διαφυγής. Αν νιώσει παγιδευμένη, πιθανότατα θα αντιδράσει επιθετικά.
Αν περπατάτε στο δάσος:
Για να μειωθεί η πιθανότητα αιφνίδιας συνάντησης:
Δημιουργήστε θόρυβο: μιλήστε, τραγουδήστε ή χρησιμοποιήστε σφυρίχτρα.
Κινηθείτε σε δασικούς δρόμους και γνωστά μονοπάτια.
Αποφύγετε περιοχές με πυκνή βλάστηση, όπου η ορατότητα είναι περιορισμένη.
Αν δείτε αρκούδα ενώ είστε σε όχημα:
Μην κατεβείτε από το αυτοκίνητο.
Μην την ακολουθήσετε ή επιχειρήσετε να τη φωτογραφίσετε από κοντά.
Κρατήστε χαμηλή ταχύτητα και απομακρυνθείτε ήρεμα.
Όταν οι αρκούδες πλησιάζουν κατοικημένες περιοχές:
Η αυξημένη παρουσία αρκούδων κοντά σε χωριά και πόλεις παρατηρείται ιδιαίτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι. Συνήθως πρόκειται για:
Θηλυκές με μικρά, που αποφεύγουν τα ενήλικα αρσενικά για προστασία.
Νεαρά άτομα που δεν έχουν μάθει να φοβούνται τον άνθρωπο και αναζητούν τροφή ή χώρο.
Για την αποτροπή αυτών των επισκέψεων:
Κλείστε καλά τους κάδους απορριμμάτων.
Μην αφήνετε τρόφιμα ή νεκρά ζώα σε χωράφια και αυλές.
Συγκομίστε εγκαίρως τα φρούτα από δέντρα εντός ή κοντά σε κατοικίες.
Αποφύγετε τις παράνομες χωματερές.
Εκπαίδευση και Πρόληψη
Η πρόληψη και η ενημέρωση των κατοίκων και των επισκεπτών είναι καθοριστική για την αρμονική συνύπαρξη. Το περιστατικό στη Δράμα αναδεικνύει ότι οι αρκούδες δεν είναι επιθετικές από τη φύση τους — συνήθως επιτίθενται όταν νιώσουν ότι απειλούνται ή παγιδεύονται.
Μια συνύπαρξη με σεβασμό
Η προστασία της βιοποικιλότητας και της άγριας πανίδας είναι κοινή ευθύνη. Μαθαίνοντας να ζούμε κοντά στη φύση, με κανόνες και σεβασμό, μπορούμε να μειώσουμε τις συγκρούσεις και να διασφαλίσουμε τόσο την ανθρώπινη ασφάλεια όσο και τη διατήρηση ειδών όπως η καφέ αρκούδα, που αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι των οικοσυστημάτων της Ελλάδας.