Η υπερθέρμανση του πλανήτη επιταχύνεται με πρωτοφανή ρυθμό, προειδοποιούν δεκάδες επιστήμονες από 17 χώρες σε νέα έκθεση που δημοσιεύτηκε στην επιθεώρηση Earth System Science Data. Η μέση άνοδος της θερμοκρασίας το 2024 ανήλθε σε +1,52°C σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή, με +1,36°C να αποδίδονται άμεσα στην ανθρώπινη δραστηριότητα. Πρόκειται για ιστορικό ρεκόρ, που πλησιάζει επικίνδυνα το κρίσιμο όριο του +1,5°C, το οποίο η Συμφωνία του Παρισιού προσδιόρισε ως ανώτατο φράγμα για την αποφυγή μη αναστρέψιμων συνεπειών.
Την ίδια στιγμή, οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έφτασαν τα 53 δισ. τόνους CO₂ ετησίως, αγγίζοντας νέο ρεκόρ, ενώ το «ανθρακικό απόθεμα» —δηλαδή η ποσότητα CO₂ που μπορεί να εκπεμφθεί χωρίς να ξεπεραστεί το +1,5°C— περιορίζεται πλέον σε μόλις 130 δισ. τόνους, δηλαδή λιγότερο από τρία χρόνια με τους σημερινούς ρυθμούς.
Η έκθεση επιβεβαιώνει επίσης την επιτάχυνση της ανόδου της στάθμης των θαλασσών, με αύξηση 22,8 cm από τις αρχές του 20ού αιώνα και μελλοντικές επιπτώσεις υψηλής αδράνειας, ακόμη και σε σενάρια μηδενικών εκπομπών.
Παρά την ανησυχητική εικόνα, οι ειδικοί τονίζουν ότι υπάρχουν τεχνολογικές λύσεις και διαθέσιμα μέσα για να επιβραδυνθεί η κρίση. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πολιτική βούληση και η ταχεία αποδέσμευση από τα ορυκτά καύσιμα, όπως τόνισε και η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης της Γαλλίας. Η πράσινη μετάβαση παραμένει εφικτή, εφόσον επιταχυνθεί άμεσα και με συντονισμό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Καθώς πλησιάζει η COP30 στη Βραζιλία, η έκθεση καλεί κυβερνήσεις, θεσμούς και κοινωνίες να δράσουν επειγόντως: η κάθε μείωση εκπομπών μετράει, η κάθε καθυστέρηση κοστίζει.