Οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων αναμένεται να φτάσουν σε νέο ιστορικό υψηλό το 2025, σύμφωνα με την ετήσια μελέτη του Global Carbon Project, η οποία δημοσιοποιείται ενόψει της COP30. Η μελέτη προειδοποιεί ότι πλέον είναι ουσιαστικά «αδύνατο» να διατηρηθεί η άνοδος της θερμοκρασίας του πλανήτη κάτω από το όριο του 1,5°C.
Η έκθεση, που υπογράφεται από 130 επιστήμονες, εκτιμά ότι το 2025 οι εκπομπές CO₂ από άνθρακα, πετρέλαιο και φυσικό αέριο θα αυξηθούν κατά 1,1% σε σχέση με το προηγούμενο έτος, φτάνοντας τους 38,1 δισ. τόνους.
Η αύξηση αυτή ξεπερνά τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας (0,8%), ενώ οι εκπομπές είναι πλέον 10% υψηλότερες απ’ ό,τι το 2015 — τη χρονιά της Συμφωνίας του Παρισιού.
Παρότι αρκετές χώρες έχουν πετύχει μειώσεις, κυρίως χάρη στην αύξηση των ΑΠΕ και της ηλεκτροκίνησης, η συνολική εικόνα κινείται στη λάθος κατεύθυνση.
Όπως σημειώνει ο ερευνητής Γκλεν Πίτερς:
«Συλλογικά, ο κόσμος δεν ανταποκρίνεται στο ύψος των περιστάσεων. Όλοι πρέπει να κάνουν περισσότερα».
Προϋπολογισμός άνθρακα: 4 χρόνια πριν την εξάντληση
Η μελέτη εκτιμά ότι απομένουν μόλις 170 δισεκατομμύρια τόνοι CO₂ πριν εξαντληθεί ο «προϋπολογισμός» που επιτρέπει συγκράτηση της θέρμανσης στον 1,5°C.
Ο επικεφαλής της μελέτης, καθηγητής Πιερ Φρίντλινγκσταϊν, σημειώνει:
«Με τους σημερινούς ρυθμούς, αυτό το περιθώριο εξαντλείται σε τέσσερα χρόνια. Ο στόχος του 1,5°C είναι πλέον πρακτικά ανέφικτος».
Η διαπίστωση αυτή αναγνωρίζεται πλέον ανοιχτά από τον ΟΗΕ, τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή και τις χώρες που συμμετέχουν στην COP30.
Αν συνεχιστεί η σημερινή πορεία, η θερμοκρασία του πλανήτη θα αυξηθεί 2,3–2,5°C έως το τέλος του αιώνα, ακόμη και αν τηρηθούν οι σημερινές δεσμεύσεις.
Το 2025, οι εκπομπές από την καύση άνθρακα προβλέπεται να φτάσουν σε νέο ρεκόρ, αυξάνοντας κατά 0,8%, κυρίως λόγω της ανόδου στις ΗΠΑ και στην Ινδία.
Αυξητικές τάσεις παρουσιάζουν και οι εκπομπές από:
πετρέλαιο: +1%
φυσικό αέριο: +1,3%
Το φυσικό αέριο φαίνεται να επιστρέφει στην προ του πολέμου στην Ουκρανία ανοδική πορεία.
Περιφερειακές τάσεις
ΗΠΑ: άνοδος 1,9%, λόγω αυξημένης ζήτησης για θέρμανση.
ΕΕ: άνοδος 0,4%, ανατρέποντας την πρόσφατη καθοδική πορεία.
Κίνα: σταθεροποίηση (+0,4%), αλλά οι πολιτικές της χώρας δεν επιτρέπουν ασφαλή συμπεράσματα για το αν οι εκπομπές έχουν κορυφωθεί.
Η ανθρωπότητα δεν κινείται στον ρυθμό που απαιτείται για την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Η υπέρβαση του 1,5°C θεωρείται πια αναπόφευκτη — και το ζητούμενο είναι αν η υπέρβαση αυτή θα είναι προσωρινή ή μόνιμη.