Οι ιθαγενείς διαδηλωτές που εισήλθαν στη σύνοδο κορυφής COP30 στο Μπέλεμ υποστήριξαν ότι η ενέργειά τους δεν ήταν πράξη βίας, αλλά μια απελπισμένη προσπάθεια να ακουστεί η φωνή των ανθρώπων που ζουν στην πρώτη γραμμή της κλιματικής κρίσης. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου μία ημέρα μετά το επεισόδιο με τους φρουρούς ασφαλείας, ανέφεραν ότι «οι αποφάσεις για το μέλλον του δάσους λαμβάνονται χωρίς το δάσος και τους ανθρώπους του».
«Θέλαμε να τραβήξουμε την προσοχή της κυβέρνησης και του ΟΗΕ», δήλωσε η Auricelia, από την κοινότητα Arapiun, στην πολιτεία Παρά όπου φιλοξενείται η σύνοδος.
Οργή για την καταστροφή του Αμαζονίου
Οι ιθαγενείς ηγέτες εξέφρασαν την αγανάκτησή τους για τη συνεχιζόμενη εξόρυξη, τις υποδομές και την αποψίλωση που, όπως λένε, απειλούν την ίδια την ύπαρξη των κοινοτήτων τους. Η παρέμβασή τους ανέδειξε ξανά το κεντρικό δίλημμα της COP30: πώς λαμβάνονται παγκόσμιες αποφάσεις χωρίς την ουσιαστική συμμετοχή όσων ζουν μέσα στα οικοσυστήματα που κινδυνεύουν περισσότερο.
Πίσω από τα κιγκλιδώματα, οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται
Την ίδια στιγμή, οι διαπραγματεύσεις εντός του συνεδριακού χώρου συνεχίζονται για τρίτη ημέρα, με βασικό αντικείμενο τη χρηματοδότηση της κλιματικής δράσης. Οι χώρες συζητούν τρόπους ενίσχυσης της προσαρμογής και της ενεργειακής μετάβασης των αναπτυσσόμενων οικονομιών, αλλά οι αποκλίσεις παραμένουν μεγάλες.
Νέα ανεξάρτητη έκθεση που παρουσιάστηκε στη σύνοδο αναφέρει ότι ο στόχος της COP29 — χρηματοδότηση 1,3 τρισ. δολαρίων ετησίως έως το 2035 — είναι «απολύτως εφικτός», εφόσον υπάρξουν εθνικές πολιτικές, ρυθμιστικές αλλαγές και ουσιαστικός μετασχηματισμός των πολυμερών χρηματοδοτικών οργανισμών.
Η έκθεση προειδοποιεί: «Η αποτυχία επίτευξης των στόχων θα βάλει τον κόσμο σε επικίνδυνη τροχιά».
Al Gore: «Μέχρι πότε θα ανεβάζουμε τον θερμοστάτη;»
Παρά την απουσία των ΗΠΑ από την COP30, ο πρώην αντιπρόεδρος Al Gore παρουσίασε τη δική του ετήσια ανάλυση. Με δραματικό τόνο προειδοποίησε ότι οι πρόσφατες κλιματικές καταστροφές είναι οι πιο σαφείς αποδείξεις ότι ο πλανήτης θερμαίνεται γρηγορότερα απ’ όσο προειδοποιούσαν τα επιστημονικά μοντέλα.
«Μέχρι πότε θα συνεχίσουμε να ανεβάζουμε τον θερμοστάτη;» ανέφερε, καλώντας τις χώρες να σταματήσουν να αναβάλλουν κρίσιμες αποφάσεις «ενώ ο κόσμος καίγεται».
Η απουσία της Ουάσινγκτον, του μεγαλύτερου ιστορικού ρυπαντή, έχει εντείνει την ανησυχία για διάσπαση της διεθνούς συναίνεσης.
Πρωτοβουλία κατά της κλιματικής παραπληροφόρησης
Για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης του κοινού, Βραζιλία, Καναδάς, Γαλλία και Γερμανία ανακοίνωσαν κοινή πρωτοβουλία κατά της κλιματικής παραπληροφόρησης, δεσμευόμενες να βασίζουν την πολιτική τους σε επιστημονικά τεκμήρια και να αντιμετωπίσουν οργανωμένα τα δίκτυα που διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες.
Πλωτή διαδήλωση: «Η καρδιά του δάσους μιλάει»
Το πρωί της Τετάρτης, δύο πλοία του βραζιλιάνικου ναυτικού συνόδευσαν μια μεγάλη πλωτή διαδήλωση ιθαγενών και περιβαλλοντικών οργανώσεων στον κόλπο Guajara. Με συνθήματα όπως «Save the Amazon» και «Land Rights Now», οι κοινότητες ζήτησαν άμεση προστασία των εδαφών τους.
«Φέρνουμε τους διαπραγματευτές στην καρδιά του δάσους, για να δουν τι σημαίνει να ζεις εδώ», δήλωσε η Carolina Pasquali, διευθύντρια της Greenpeace Brazil.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο Αμαζόνιος βρίσκεται κοντά στο σημείο μη επιστροφής: αν η παγκόσμια θερμοκρασία ξεπεράσει τα 1,5°C, μεγάλα τμήματα του τροπικού δάσους μπορεί να μετατραπούν σε σαβάνα ακόμη και πριν το 2030.
«Η κυβέρνηση δεν νοιάζεται για τον κάτω Ταπαζός», είπε η Margareth, από την κοινότητα Maytapu. «Δεν είμαστε ενάντια στην κυβέρνηση — τη θέλουμε μαζί μας. Αλλά θέλουμε ειλικρίνεια και δικαιοσύνη».
Το δίλημμα της εποχής
Η εικόνα στο Μπέλεμ συνοψίζει το βαθύτερο πρόβλημα της κλιματικής πολιτικής:
ποιος αποφασίζει για το μέλλον της Γης — και ποιος τελικά ακούγεται.