Οι 17 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDGs) αποτέλεσαν επί χρόνια το κατεξοχήν σημείο αναφοράς για επενδυτές που επιδιώκουν να συνδυάσουν οικονομική απόδοση με κοινωνικό ή περιβαλλοντικό αντίκτυπο. Προσέφεραν κοινή γλώσσα, θεματικές προτεραιότητες και ένα πλαίσιο που βοήθησε την αγορά impact investing να οργανωθεί γύρω από στόχους όπως η καθαρή ενέργεια, η πρόσβαση σε νερό, η μείωση των ανισοτήτων και η προστασία των οικοσυστημάτων.
Ωστόσο, όσο η αγορά ωριμάζει, αναδεικνύονται σημαντικά όρια του πλαισίου. Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που επισημαίνουν επαγγελματίες του κλάδου είναι το χάσμα μεταξύ των SDGs και της δυνατότητας ποσοτικοποίησης της πραγματικής επίδρασης μιας επένδυσης. Πολλοί στόχοι — όπως η ειρήνη, η δικαιοσύνη ή η ισχυρή θεσμική λειτουργία — δύσκολα μετατρέπονται σε μετρήσιμα επενδυτικά αποτελέσματα. Ακόμη και όταν υπάρχει πρόοδος, η σύνδεση μεταξύ της επενδυτικής πράξης και του κοινωνικού αποτελέσματος παραμένει συχνά έμμεση.
Παράλληλα, η αγορά έχει αντιμετωπίσει φαινόμενα SDG-washing: περιπτώσεις όπου επενδυτικές εταιρείες δηλώνουν συμβολή σε συγκεκριμένους στόχους χωρίς επαρκή ή επαληθεύσιμη τεκμηρίωση. Οι δείκτες μετρήσεων είναι συχνά γενικοί, ασαφείς ή μη ελέγξιμοι, γεγονός που οδηγεί σε αποδυνάμωση της αξιοπιστίας των ισχυρισμών και του ίδιου του πλαισίου.
Η ανάγκη χρηματοδότησης για την επίτευξη των SDGs παραμένει τεράστια. Οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για ένα παγκόσμιο χρηματοδοτικό κενό πολλών δεκάδων τρισ. δολαρίων ετησίως. Χωρίς ουσιαστική κινητοποίηση του ιδιωτικού τομέα, οι στόχοι δεν μπορούν να επιτευχθούν. Όμως η κινητοποίηση αυτή προϋποθέτει πρακτικές επενδύσεων πιο στενά συνδεδεμένες με πραγματικά αποτελέσματα — όχι απλώς με την ονομαστική αντιστοίχιση σε έναν στόχο.
Παρά τα όριά τους, οι SDGs δεν έχουν χάσει την αξία τους. Παραμένουν το πιο ευρέως αναγνωρίσιμο διεθνές πλαίσιο βιώσιμης ανάπτυξης και συνεχίζουν να προσφέρουν καθοδήγηση στη στοχοθέτηση, στη στρατηγική και στην επικοινωνία των επενδυτικών προτεραιοτήτων. Για πολλούς οργανισμούς, αποτελούν το σημείο από το οποίο ξεκινά η συζήτηση για τη βιωσιμότητα.
Ωστόσο, η αγορά κινείται πλέον προς ένα πιο απαιτητικό στάδιο. Οι επενδυτές ζητούν αξιόπιστα δεδομένα, μετρήσιμους δείκτες και τεκμηριωμένη επίδραση. Το impact investing απαιτεί υψηλότερο επίπεδο απόδειξης αποτελεσματικότητας και τα SDGs, αν και χρήσιμα, δεν αρκούν από μόνα τους για την επιβεβαίωση του κοινωνικού ή περιβαλλοντικού αντίκτυπου.
Το συμπέρασμα της ανάλυσης είναι ξεκάθαρο: οι SDGs παραμένουν σημαντικός οδηγός προσανατολισμού, αλλά πλέον δεν αποτελούν επαρκές πλαίσιο για τη μέτρηση του impact. Η αγορά εισέρχεται σε μια νέα φάση, όπου οι προθέσεις δεν θεωρούνται αρκετές — απαιτείται αποδεικτική βάση, μεγαλύτερη διαφάνεια και πιο εξειδικευμένα εργαλεία μέτρησης.