Απόσπασμα από το, υπό έκδοση, βιβλίο με τίτλο “Η Πολιτική Ηγεσία Αλλιώς…” του συγγραφέα Χριστόδουλου Κουτσουλιάνου
Μέρος δεύτερο
ΟΡΑΜΑ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΟ
Ο τρίτος παράγοντας είναι το όραμα και το κίνητρο δηλαδή η επιθυμία των ηγετών να πετύχουν διότι ωθούνται όχι από εξωτερικά κίνητρα, αλλά από την ίδια την επιτυχία. Στην πολιτική ηγεσία εκφράζεται ως πάθος για την πολιτική, ως αναζήτηση των νέων προσεγγίσεων για την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των πολιτών, το οποίο συνεπάγεται την αμείωτη ενέργεια από μέρους του πολιτικού ηγέτη για την βελτίωση των πραγμάτων. Οι πολιτικοί με ψηλό βαθμό συναισθηματικής νοημοσύνης, έχουν όραμα και κίνητρα για να πετύχουν τους στόχους που έχουν θέσει. Είναι παραγωγικοί, διαθέτουν θετική σκέψη, λατρεύουν τις προκλήσεις και είναι πολύ αποτελεσματικοί σε ότι κάνουν. Για παράδειγμα, ο Τζον Κένεντυ στις 25 Μάιου 1961 κατάφερε μέσα σε 17 λεπτά να αναπτύξει το όραμα του που ήθελε τους Αμερικανούς μέσα σε μια δεκαετία να στείλουν άνθρωπο στο φεγγάρι. Εξήγησε γιατί ήταν τόσο σημαντικό, ανάλυσε το πως θα γίνει, έθεσε χρονοδιάγραμμα, ενέπνευσε έναν ολόκληρο λαό και εντυπωσίασε την παγκόσμια κοινότητα σε σημείο μάλιστα που ακόμα και σήμερα μνημονεύεται σαν ένας από τους μεγαλύτερους οραματιστές ηγέτες.
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑ
Ο τέταρτος παράγοντας είναι η κοινωνική ευαισθησία, η οποία περιλαμβάνει την ικανότητα της ενσυναίσθησης. Οι πολιτικοί ηγέτες με κοινωνική ευαισθησία δεν καταλαβαίνουν απλώς τα συναισθήματα των πολιτών, αλλά νοιάζονται για αυτούς. Γνωρίζουν πως τα λόγια και οι πράξεις τους επηρεάζουν τους πολίτες, πώς τους κάνουν να νοιώθουν και είναι αρκετά ευαίσθητοι να αλλάξουν, όταν η επίδραση τους είναι αρνητική. Δείχνουν, αυτό που λέμε, την ανθρώπινη πλευρά τους, η οποία εκτιμάται κυρίως σε περιόδους κρίσεων και δύσκολων καταστάσεων, όπου οι ίδιοι έρχονται αντιμέτωποι με δύσκολες καταστάσεις διλλημάτων, άγχους και πίεσης, καταστάσεις δηλαδή κατά τις οποίες επικρατεί μία συναισθηματική φόρτιση. Ενσυναίσθηση σημαίνει να μπορείς να μπεις στα παπούτσια του λαού σου και να αντιληφθείς τις ανάγκες του, τα θέλω του και τις όποιες ιδιαιτερότητες και ευαισθησίες του. Δυστυχώς όμως πολλοί λαοί έγιναν πολλές φορές μάρτυρες έλλειψης της ενσυναίσθησης από τους ηγέτες τους διότι δεν αντιλαμβανόταν τον παλμό του λαού τους και έμεναν σε απόσταση, φερόταν αλαζονικά και με υπεροψία απέναντι τους. Ο Χοσέ Μουρίκα πρώην Πρόεδρος της Ουρουγουάης, γνωστός σαν ο φτωχότερος πρόεδρος του κόσμου, δώριζε περισσότερο από το 90% του μηνιαίου μισθού του που ανερχόταν στις 12 χιλιάδες δολάρια και ζούσε με τον βασικό μισθό του λαού του που ήταν 775 δολάρια. «Τι να το κάνω όλο αυτό το ποσό; Οι περισσότεροι κάτοικοι της Ουρουγουάης ζουν με πολύ λιγότερα» συνήθιζε να λέει. Τα χρήματα πήγαιναν σε κοινωφελή και φιλανθρωπικά ιδρύματα της χώρας του. Το μεταφορικό του μέσο δεν ήταν η προεδρική λιμουζίνα αλλά ένας σκαραβαίος του 1987 αξίας 1.440 ευρώ. Πως θα μπορούσε λοιπόν ο Ουρουγουανός πολίτης να μην ταυτιστεί με έναν τέτοιο ηγέτη που δεν ξεχώριζε την δική του μοίρα από αυτή του λαού του;
ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ
Τέλος, ο πέμπτος παράγοντας είναι η διαχείριση των σχέσεων, η οποία περιλαμβάνει την ικανότητα που έχει ο ηγέτης να επικοινωνεί ξεκάθαρα και πειστικά τόσο με τους πολίτες όσο και με τους συνεργάτες του, να επιλύει διαφωνίες και να χτίζει ισχυρούς προσωπικούς δεσμούς τόσο με την κοινωνία όσο και με το άμεσο περιβάλλον του. Πρόκειται για τις κοινωνικές δεξιότητες που εκδηλώνονται ως συνεργασία με ομάδες, επικοινωνία με τους άλλους και πειθώ. Δεν πρόκειται για φιλία, αλλά για την οικειότητα εκείνη που καθιστά τον πολιτικό ηγέτη ικανό να σπρώξει τους πολίτες στην κατεύθυνση που επιθυμεί. Ο πολιτικός ηγέτης χειρίζεται τις σχέσεις του, όταν κατανοεί και ελέγχει τα συναισθήματα του (αυτογνωσία και αυτορρύθμιση), κατανοεί τα συναισθήματα των πολιτών (κοινωνική ευαισθησία) και έχει κίνητρο (παρώθηση). Άτομα ανοιχτά, επικοινωνιακά, με ισχυρές δεξιότητες συνήθως διαθέτουν και υψηλό δείκτη συναισθηματικής νοημοσύνης. Αυτά τα άτομα έχουν το χάρισμα να επικοινωνούν αυτά που θέλουν χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια με ειλικρίνεια και εντιμότητα. Αντί να επικεντρώνονται στην δική τους επιτυχία ή στις δικές τους προτεραιότητες βοηθούν τους άλλους να ανέλθουν και να ξεχωρίσουν.. Μπορούν εύκολα να διαχειριστούν τις όποιες διαμάχες και διαφωνίες μεταξύ των συνεργατών τους, λειτουργούν συναινετικά, είναι άκρως επικοινωνιακά και πολύ καλά στο να χτίζουν και να διατηρούν σχέσεις παρά να δημιουργούν τοξικό περιβάλλον και έχθρες.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Πρωθυπουργού της Νέας Ζηλανδίας Τζασίντα Άρντερν. Ο τρόπος με τον οποίο η χώρα της αντιμετώπισε την πρωτόγνωρη κρίση του Μαρτίου του 2019, που δημιουργήθηκε μετά την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση ενός ακροδεξιού εναντίον των μουσουλμάνων θα μείνει στην ιστορία. Η Άρντερν επέδειξε υποδειγματική ψυχραιμία και ιδιαίτερη ενσυναίσθηση στον χειρισμό του όλου θέματος, επικοινωνώντας ιδανικά με τον λαό της και κρατώντας όλες τις ισορροπίες που έπρεπε σαν ηγέτιδα της χώρας.
Ακόμη και στην διαχείριση της πανδημίας, ο τρόπος με τον οποίο φρόντισε να επικοινωνήσει με τον λαό της και να εξηγήσει την φιλοσοφία αλλά και την στρατηγική της για την αντιμετώπιση της δεν άφησε περιθώρια για αμφισβητήσεις και έντονες διαμαρτυρίες. Ο λαός υπάκουσε σε γενικές γραμμές και η χώρα θεωρείται σαν ένα παγκόσμιο παράδειγμα για την διαχείριση του covid-19 με εξαιρετικά αποτελέσματα.
Συνοψίζοντας, αξίζει να αναφερθεί ότι ο Goleman παρατηρεί ότι στην σύγχρονη ηγεσία χρειάζονται και η ευφυΐα και η τεχνογνωσία. Όμως η συναισθηματική νοημοσύνη, είναι απαραίτητη, όπως επισημαίνει, κυρίως στην πολιτική, διότι αυξάνεται με την ηλικία του ανθρώπου, καθώς αυτός αποκτά ωριμότητα, ψυχραιμία και σταθερότητα.
Ο Χριστόδουλος Κουτσουλιάνος είναι συγγραφέας και αρθρογράφος σε ελληνικά και ξένα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Πρώην διευθυντής της Κοινωφελούς Επιχείρησης του Δήμου Καλαμαριάς.
Το πρώτο μέρος του άρθρου μπορείτε να το βρείτε: https://viosimi.gr/koutsoulianos_5/
Επικοινωνία: http://www.koutsoulianos.gr/ Youtube Facebook Linkedin