Απόσπασμα από το βιβλίο “Αυτοδιοίκηση και Επιχειρηματικότητα” των Ν. Βαρσακέλη, Χρ. Κουτσουλιάνου, Ε. Ζήκου, Εκδόσεις ΖΥΓΟΣ, 2010
Βαλονία, Βέλγιο – 2ο μέρος
Το πρώτο μέρος του άρθρου μπορείτε να το διαβάσετε εδώ
Ο 4ος Άξονας στοχεύει στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της προβολής της πολιτικής για τις επιχειρήσεις και την εικόνα της περιοχής. Δηλαδή, αναφέρεται σε δράσεις που αφορούν στην καλή δημόσια διακυβέρνηση. Ο εν λόγω άξονας αποτελείται από τέσσερις δράσεις.
- Ομάδα για τη διακυβέρνηση της Βαλονίας
Η πρώτη δράση αφορά στη δημιουργία μιας ομάδας για τη διακυβέρνηση της Βαλονίας. Για να εξασφαλιστεί η συνέχεια των δράσεων έχουν συσταθεί δύο ομάδες «Η ομάδα των κύριων φορέων» και «Η ομάδα για τη διακυβέρνηση της Βαλονίας». Η τελευταία ιδρύθηκε το Μάιο του 2002 και κατά τη δημιουργία του «4×4» έφερε σε επαφή τους κύριους φορείς που παίζουν σημαντικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη της Βαλονίας.
- Κοιτάζοντας το μέλλον
Η δεύτερη δράση αφορά στον τρόπο με τον οποίο θα πειστούν οι επιχειρήσεις να κοιτάξουν το μέλλον. Πιο συγκεκριμένα, ο στόχος είναι να προσδιοριστούν τα θέματα και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις σε ένα χρονικό ορίζοντα 20 χρόνων, προκειμένου να εντοπιστούν οι στρατηγικές και οι πρακτικές λύσεις που χρειάζονται για τη βελτίωση της επιχειρηματικής πολιτικής στην Βαλονία. Οι προτάσεις αυτές εντοπίστηκαν από την ανάλυση των βασικών ζητημάτων και των τάσεων που υπάρχουν στον τομέα της ανταγωνιστικότητας, δίνοντας έτσι τις βασικές κατευθυντήριες γραμμές για τη στρατηγική που θα πρέπει να ακολουθηθεί.
- Αξιολόγηση και παρακολούθηση
Στο πλαίσιο της δράσης αυτής δημιουργήθηκαν μια σειρά από εργαλεία για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της υλοποίησης της πολιτικής «4×4», προκειμένου να είναι σε θέση να καταστεί δυνατή η αναπροσαρμογή της. Μια πρακτική που υλοποιήθηκε σχετίζεται με το γεγονός ότι η Βαλονία από το 2002 ανήκει στο GEM (Global Entrepreneurship Monitor). Το βαρόμετρο του GEM μετρά το επίπεδο της επιχειρηματικότητας, παρέχοντας στην Βαλονία μια πηγή πληροφοριών χρήσιμων για την εκτίμηση των συνεπειών των πολιτικών που εφαρμόζονται.
- Η εικόνα της περιφέρειας
Προκειμένου να βελτιωθεί η εικόνα της Βαλονίας, τόσο στη χώρα, όσο και διεθνώς, είναι αναγκαία η εφαρμογή επικοινωνιακής στρατηγικής. Για το λόγο αυτό έχουν σχεδιαστεί ειδικά λογότυπα που αφορούν στη συγκεκριμένη πολιτική «4×4» και χρησιμοποιούνται στο πλαίσιο των διαφόρων εκδηλώσεων που πραγματοποιούνται.
Τελικά:
Από το 2007, η πολιτική «4χ4» έχει συμπεριληφθεί στο στρατηγικό σχέδιο της Βαλονίας που ονομάζεται «Σχέδιο Μάρσαλ». Πιο συγκεκριμένα, η κυβέρνηση της Βαλονίας παρουσίασε στις 30/08/2005 στη Namur (νότιο Βέλγιο) μία σειρά μέτρων, που ονομάζεται «Σχέδιο Μάρσαλ», για την αναζωογόνηση της οικονομίας και της απασχόλησης στην περιοχή των 3,3 εκατομμυρίων ατόμων, μέσω μιας επένδυσης ύψους 1,4 δισ. ευρώ. Το σχέδιο της Βαλονίας, πήρε το όνομά του από το πρόγραμμα της ανοικοδόμησης της Ευρώπης μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και έχει σαν κύριο στόχο την τόνωση της καινοτομίας. Το σχέδιο αυτό, προβλέπει τη δημιουργία πέντε συμπλεγμάτων (clusters) σε τομείς που η Βαλονία «θα μπορούσε να διαπρέψει σε ευρωπαϊκό ή παγκόσμιο επίπεδο». Τα συμπλέγματα περιλαμβάνουν τις βιοεπιστήμες (φάρμακα και υγεία), τη μεταποίηση τροφίμων, τη μηχανολογία, τις μεταφορές-υλικοτεχνική υποστήριξη και την αεροναυπηγική-αεροδιαστημική, ενώ κάθε σύμπλεγμα θα φέρνει σε επαφή τις επιχειρήσεις, τα κέντρα κατάρτισης και τις ερευνητικές μονάδες. Η περιφέρεια επίσης έχει θέσει ως στόχο «να μειώσει τη φορολογία των επιχειρήσεων», ιδιαίτερα στις μελλοντικές «ελεύθερες ζώνες» που θα δημιουργηθούν στους δήμους με το μεγαλύτερο πρόβλημα. Το σχέδιο θα χρηματοδοτηθεί από την πώληση των μετοχών του ομίλου χάλυβα Arcelor (180 εκατ. ευρώ), από την περιστολή των λειτουργικών εξόδων, την αναδιανομή ορισμένων δημοσίων επενδύσεων και από την αναθεώρηση των δημοσιονομικών περιθωρίων λόγω της αναμενόμενης ανάπτυξης κατά τα προσεχή έτη. Ενώ ακόμα είναι πολύ νωρίς (έχουν περάσει 4 χρόνια από την ανακοίνωσή του) για να μετρηθεί με ακρίβεια ο αντίκτυπος του Σχεδίου Μάρσαλ 1.0 για την οικονομία της Βαλονίας, ωστόσο, είναι κοινά αποδεκτό πως η στρατηγική που υιοθετήθηκε το 2005 ήταν καλή. Ετσι, η κυβέρνηση της Βαλονίας, ανακοίνωσε το 2009 την επέκταση και σε διαφορετικές σε σχέση με το Σχέδιο Μάρσαλ 1.0 προτεραιότητες (Πολιτισμός, Εκπαίδευση, Ενεργειακά θέματα και Κλίμα) και το νέο στρατηγικό σχέδιο ονομάστηκε Σχέδιο Μάρσαλ 2.0. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, διατίθενται περισσότερα από 1,6 δις Ευρώ που θα προστεθούν στα 1,15 δις Ευρώ της εναλλακτικής χρηματοδότησης, που η Κυβέρνηση της Βαλονίας και η Γαλλική Κοινότητα έχουν αποφασίσει να αφιερώσουν στις δράσεις του Σχεδίου Μάρσαλ 2.0. Το νέο σχέδιο περιλαμβάνει τους εξής άξονες:
- Το ανθρώπινο κεφάλαιο αποτελεί περιουσιακό στοιχείο για αξιοποίηση
- Ενίσχυση ομάδων και δικτύων επιχειρήσεων
- Δημιουργία της ερευνητικής “μηχανής” του μέλλοντος
- Θέσπιση πλαισίου για τη δημιουργία επιχειρήσεων και ποιοτικών θέσεων εργασίας
- Απασχόληση – Περιβάλλον, μια στρατηγική για το μέλλον
- Συνδυασμό επαγγελματικής ζωής και καλής διαβίωσης
Λόγοι επιτυχίας…
Κατά την άποψη των ανθρώπων που εισηγήθηκαν και εφάρμοσαν το πρόγραμμα «4×4», η δημιουργία κλίματος που θα ενθαρρύνει τη δημιουργία επιχειρήσεων είναι ζωτικής σημασίας. Για να μπορέσει όμως να λειτουργήσει χρειάζεται μια σφαιρική και ολοκληρωμένη προσέγγιση, βασισμένη στους ανθρώπους και όχι στις επιχειρήσεις. Επιπλέον, η πολιτική ανάπτυξης της επιχειρηματικότητας θα πρέπει να βασίζεται σε όλες τις κατηγορίες του πληθυσμού, περιλαμβάνοντας τους υπαλλήλους, τους τραπεζίτες, τους φοιτητές και όχι μόνο τους επιχειρηματίες. Συνεπώς, έγινε μια στροφή από τις ΜΜΕ προς την πολιτική επιχειρηματικότητας.
Από την άλλη πλευρά υλοποιείται με ένα στοχευμένο τρόπο και βασίζεται στις πραγματικές ανάγκες των επιχειρήσεων, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη της κοινωνίας, η οποία προωθεί την επιχειρηματικότητα και μπορεί να αποτελέσει ένα αποτελεσματικό εργαλείο για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Εμπόδια και λύσεις που υιοθετήθηκαν…
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα εμπόδια που δημιουργούνται κατά την εφαρμογή μίας καινούργιας πολιτικής, το σημαντικότερο από τα οποία είναι να πειστεί το κοινό ότι είναι αποτελεσματική, χρειάζεται μια εκ των προτέρων σε βάθος ανάλυση του επιχειρηματικού τοπίου. Αυτό έγινε και με την πολιτική «4×4». Πριν λοιπόν από την εφαρμογή της πολιτικής, αναλύθηκαν τα αποκαλούμενα «στοιχεία στα οποία βασίζεται η πολιτική», δηλαδή, η αξιολόγηση των ήδη υφιστάμενων μέτρων και η εκ των προτέρων ανάλυση των μέτρων που οραματίζονται, επιδιώκοντας την συνέργεια μεταξύ των δύο. Αυτό πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος LEED (Local Economic and Employment Development). Τέλος, μια ομάδα παρακολουθεί, μετρά και υλοποιεί τα σχέδια δράσης και συντάσσει ετήσια έκθεση πεπραγμένων. Αυτή η έκθεση αποτελεί μια καλή ιδέα προκειμένου οι άνθρωποι να πειστούν ότι πρόκειται για μια καλή και αποτελεσματική πολιτική.
Η δράση για την ευαισθητοποίηση
O 1ος Άξονας του σχεδίου «4×4» στοχεύει στη δημιουργία νέας νοοτροπίας στον πληθυσμό της Βαλονίας. Στην όλη διαδικασία συμμετέχουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη των επιχειρηματικών θεσμών/οργανισμών της κοινωνίας, οι τραπεζίτες, οι επενδυτές, οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και οι φοιτητές.
Μια δράση αυτού του άξονα αφορά στην ευαισθητοποίηση των εμπλεκόμενων φορέων, συγκεντρώνοντας όλες τις δραστηριότητες που αποσκοπούν στην εκπαίδευση των διαφόρων παραγόντων στο θέμα της επιχειρηματικότητας. Προκειμένου λοιπόν, να υλοποιηθεί αυτή η δράση οι εμπλεκόμενοι φορείς προέβησαν σε τέσσερις υπό δράσεις.
Η πρώτη υπό-δράση αφορούσε τη διοργάνωση ενός διαγωνισμού «σλόγκαν» για τη δημιουργία επιχειρηματικού πνεύματος. Ο διαγωνισμός ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2002 και ολοκληρώθηκε το Μάιο του 2003. Η συμμετοχή ήταν πολύ μεγάλη καθώς οι συμμετοχές ανήλθαν στις 80 κατά μέσο όρο μηνιαίως. Το κίνητρο του διαγωνισμού φαίνεται να αποδείχτηκε επιτυχημένο.
Τα 3 πιο επιτυχημένα σλόγκαν του διαγωνισμού ήταν:
- Σήμερα θα πάω και θα πάρω το προβάδισμα! (Sebastian Ursel)
- Σήμερα θα καλλιεργήσω τις ιδέες μου… ! (David September)
- Σήμερα είμαι στον κόσμο του αύριο! (Geoffrey Koekelberg)
Μία άλλη υπό-δράση προκειμένου να αλλάξει και να βελτιωθεί η επιχειρηματική νοοτροπία του πληθυσμού έγινε μέσω της ιστοσελίδας της συγκεκριμένης δράσης «4×4» η οποία από το Σεπτέμβριο του 2002 ξεκίνησε να επικαιροποιείται τακτικά προκειμένου να ενημερώνεται ο κόσμος για όλες τις επιχειρηματικές εκδηλώσεις που λάμβαναν χώρα. Ταυτόχρονα, έντυπο ενημερωτικό υλικό σχετικά με το γενικό σχέδιο «4×4» και τις συγκεκριμένες δράσεις διανέμονταν στους παρευρισκόμενους κατά τη διάρκεια των εκδηλώσεων που γίνονταν για το ευρύ κοινό και τις επιχειρήσεις, προκειμένου να μπορέσουν ενημερωθούν για το έργο και τη δράση του συγκεκριμένου σχεδίου.
Μια τρίτη υπό-δράση προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η ευαισθητοποίηση των εμπλεκομένων φορέων και του επιχειρηματικού κόσμου αφορά την καμπάνια επικοινωνίας. Πιο συγκεκριμένα, το Δεκέμβριο του 2003 ξεκίνησε μια εκστρατεία επικοινωνίας για την ενθάρρυνση του επιχειρηματικού κόσμου δίνοντας έμφαση στους νέους και τις γυναίκες. Μέσα από αυτή την εκστρατεία είχαν ως στόχο να τονώσουν την επιχειρηματική διαδικασία και να ενημερώσουν τους μελλοντικούς επιχειρηματίες σχετικά με τα εργαλεία που έχουν στη διάθεσή τους. Μάλιστα μετά από αυτή την εκστρατεία περισσότερες από 500 γραπτές πληροφορίες σχετικά με τις επιχορηγήσεις για τη δημιουργία επιχειρήσεων έχουν σταλεί στην Βαλονία.
Κλείνοντας, μια τελευταία υπό-δράση που έγινε προκειμένου να επιτευχθεί αυτή η ευαισθητοποίηση του επιχειρηματικού κόσμου, ξεκίνησε το 2002 και αφορά στη συμμετοχή της δράσης αυτής σε διάφορες εκδηλώσεις. Πιο συγκεκριμένα, η πρακτική «4×4» είχε συμμετάσχει σε πολλές εκθέσεις και εκδηλώσεις που αφορούσαν τις επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα. Μάλιστα μια εκδήλωση κλειδί του 2003, ήταν το σπίτι της περιφέρειας της Βαλονίας, ως τιμώμενης περιφέρειας, στην Διεθνή Έκθεση της Γάνδης.
Διαδικτυακοί Τόποι
- www.wallonie.be (Γενικές πληροφορίες και το portal)
Οικονομικοί δείκτες της Βαλονίας
Πηγή: Eurostat
Ο Χριστόδουλος Κουτσουλιάνος είναι συγγραφέας και αρθρογράφος σε ελληνικά και ξένα έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Σύμβουλος Επιχειρήσεων.
Επικοινωνία: