Μια από τις πιο σημαντικές αλλαγές στην παγκόσμια αγορά των proxy advisors προέρχεται από την Institutional Shareholder Services (ISS), η οποία για πρώτη φορά βάζει «φρένο» στην αυτόματη στήριξη προτάσεων που αφορούν θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης.
Η εταιρεία γνωστοποίησε ότι από τη σεζόν των εταιρικών συνελεύσεων του 2026 οι προτάσεις που σχετίζονται με το κλιματικό ρίσκο, τις εκπομπές, τα δεδομένα βιωσιμότητας ή τη διαφορετικότητα δεν θα λαμβάνουν πλέον προκαθορισμένη θετική σύσταση. Αντί γι’ αυτό, κάθε ζήτημα θα εξετάζεται ανεξάρτητα και πιο στοχευμένα.
Η μεταβολή αυτή αποτελεί καμπή για έναν οργανισμό που τα προηγούμενα χρόνια λειτουργούσε ως βασικός μοχλός πίεσης προς τις εταιρείες ώστε να ενισχύσουν τη διαφάνεια και τις πολιτικές ESG. Η στάση της ISS είχε μετατραπεί σε μια «σιωπηλή δύναμη» που πολλές φορές καθόριζε τις επιλογές μεγάλων θεσμικών επενδυτών υπέρ της βιώσιμης εταιρικής συμπεριφοράς.
Οι λόγοι αυτής της αλλαγής δεν περιορίζονται στις ανάγκες της αγοράς. Το πολιτικό κλίμα στις ΗΠΑ έχει γίνει ιδιαίτερα πολωμένο ως προς τα ESG ζητήματα, με ορισμένους πολιτικούς και πολιτειακούς αξιωματούχους να κατηγορούν τους proxy advisors ότι διαμορφώνουν την εταιρική διακυβέρνηση σύμφωνα με «πολιτικές σκοπιμότητες». Η πίεση αυτή φαίνεται πως οδήγησε σε πιο προσεκτική στάση από την ISS.
Παράλληλα, αντίστοιχες κινήσεις σημειώνονται και αλλού. Η Glass Lewis, ο δεύτερος μεγάλος παίκτης στον χώρο, ανακοίνωσε ότι από το 2027 θα εγκαταλείψει τις σταθερές πολιτικές ψηφοφορίας, δίνοντας στους πελάτες της μεγαλύτερη ελευθερία να καθορίζουν οι ίδιοι τη στρατηγική τους στις γενικές συνελεύσεις. Το αποτέλεσμα είναι μια συνολική αναδιάταξη του ρόλου που ασκούν οι proxy advisors στα ζητήματα εταιρικής ευθύνης.
Η μεταστροφή της ISS έχει άμεσες επιπτώσεις. Για τις εταιρείες, η πίεση για λεπτομερείς αποκαλύψεις γύρω από τους κλιματικούς κινδύνους και τη βιωσιμότητα δεν θα θεωρείται πια δεδομένη. Για τους επενδυτές, η ψήφος στη γενική συνέλευση θα απαιτεί πλέον περισσότερη ανάλυση και λιγότερη προσκόλληση σε προκαθορισμένες συστάσεις.
Σε διεθνές επίπεδο, η αλλαγή αυτή ενδέχεται να επηρεάσει τον ρυθμό υιοθέτησης ESG προτάσεων στις αμερικανικές εταιρείες. Στην Ευρώπη, όπου το πλαίσιο για τη βιωσιμότητα — με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη νέα υποχρεωτική αναφορά CSRD — είναι πιο ώριμο, η στάση των αμερικανικών proxy advisors λειτουργεί ως σημάδι ότι ο παγκόσμιος συντονισμός στα ESG αντιμετωπίζει πλέον δυσκολίες. Η συζήτηση δεν θεωρείται πλέον δεδομένη· απαιτεί τεκμηρίωση, σαφή στρατηγική και συγκεκριμένες πολιτικές.
Η απόφαση της ISS ανοίγει έναν νέο κύκλο για τις εταιρικές ψηφοφορίες: πιο προσεκτικές, πιο εξατομικευμένες και λιγότερο αυτοματοποιημένες. Και αυτή η αλλαγή θα επηρεάσει τόσο τον τρόπο με τον οποίο οι εταιρείες διαχειρίζονται τα θέματα βιωσιμότητας όσο και το πώς οι επενδυτές αντιλαμβάνονται τον ρόλο τους στον διάλογο γύρω από το μέλλον του ESG.