Με τους δύο κορυφαίους διεκδικητές για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2024 να έχουν περάσει αρκετά από την τυπική ηλικία συνταξιοδότησης, μαίνεται η συζήτηση σχετικά με τα προβλήματα που δημιουργούνται όταν μια χώρα καθοδηγείται από ηλικιωμένους πολιτικούς.
Το BBC Future ανοίγει ένα θέμα πολυσύνθετο και συνοδευόμενο από ταμπού και ιατρικές και ιδεολογικές φορτίσεις.
«Η Pauline Newman, τώρα 96 ετών, κατέχει μια ισόβια θέση ως ομοσπονδιακή δικαστής των ΗΠΑ. Αν και θέλει να συνεχίσει να εργάζεται, βρίσκεται εν μέσω αγωγών από συναδέλφους της που της ζητούν να συνταξιοδοτηθεί.
Οι ΗΠΑ έχουν γίνει ένα hotspot για συζητήσεις σχετικά με το εάν οι άνθρωποι στην πολιτική σφαίρα μπορεί ποτέ να είναι πολύ μεγάλοι για να ηγηθούν. Οι κορυφαίοι υποψήφιοι για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ το 2024 είναι ο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος στα 80 του είναι πάνω από δύο φορές μεγαλύτερος από τον μέσης ηλικίας Αμερικανό, και τον 77χρονο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είναι περισσότερο από μια δεκαετία πιάνω από την Κανονική Ηλικία Συνταξιοδότησης (Normal Retirement Age), την ηλικία στην οποία οι Αμερικανοί μπορούν να λάβουν τα πλήρη συνταξιοδοτικά τους επιδόματα».
Εκτός από τις συζητήσεις για το γεγονός ότι οι γεροντοκρατίες – κοινωνίες που διοικούνται από ηλικιωμένους – συνήθως δεν είναι αντιπροσωπευτικές του πληθυσμού τους, υπάρχουν και άλλες ανησυχίες.
Ένας βασικός στόχος είναι να ερευνηθεί η ψυχική ικανότητα. Η νευροεπιστήμη και η ψυχολογία υποδηλώνουν ότι οι γνωστικές επιδόσεις ποικίλλουν ευρέως καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, καθιστώντας δύσκολο να προσδιοριστεί εάν κάποιος μπορεί να είναι πολύ μεγάλος για να ηγηθεί. Και ενώ ορισμένες δεξιότητες τείνουν να μειώνονται με την ηλικία, άλλες βελτιώνονται. Μερικοί «σούπερ ηλικιωμένοι» διαθέτουν ακόμη και τη διανοητική οξύτητα ανθρώπων πολλές δεκαετίες νεότερων από τους ίδιους. Λοιπόν, πόσο χρονών πρέπει να κάποιος για να θεωρηθεί “πολύ μεγάλος” για να ηγηθεί; Ή τελικά πρόκειται για μια λάθος ερώτηση; ;
Διαβάζουμε επίσης στο BBC Future:
«Ο όγκος του εγκεφάλου μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. Σε υγιείς ανθρώπους, ο προμετωπιαίος φλοιός είναι η περιοχή του εγκεφάλου με τη μεγαλύτερη απώλεια όγκου που σχετίζεται με την ηλικία, περίπου 5% ανά δεκαετία. Μέσω των συνδέσεών του με άλλα μέρη του εγκεφάλου, βοηθά στη διαχείριση της εκτελεστικής λειτουργίας: ένα σύνθετο σύνολο νοητικών διεργασιών που έχει παρομοιαστεί με έναν θερμοστάτη ή με τον αγωγό μιας συμφωνίας. Είναι το κλειδί για συζητήσεις σχετικά με τις ηγετικές ικανότητες, επειδή εμπλέκεται σε τομείς όπως η επίλυση προβλημάτων, ο καθορισμός στόχων και ο έλεγχος των παρορμήσεων».
Η εκτελεστική λειτουργία μειώνεται σταδιακά κατά τη διάρκεια των 30 ετών ενός ατόμου και αυτό επιταχύνεται καθώς μπαίνουμε στα 70 μας. Η εκτελεστική δυσλειτουργία μπορεί να εκδηλωθεί με μειωμένο έλεγχο των παρορμήσεων και αυξημένη επανάληψη σκέψεων και συμπεριφορών.
Το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση δεν λέει την πλήρη ιστορία της μακροζωίας, καθώς αυτός ο αριθμός μειώνεται από παράγοντες όπως η βρεφική θνησιμότητα. Για παράδειγμα, ένας 80χρονος στις ΗΠΑ θα μπορούσε να περιμένει να ζήσει άλλη μια δεκαετία. Αυτό σημαίνει ότι στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει σκληρός και γρήγορος κανόνας για το πότε, ή ακόμα και αν, ένα άτομο θα επηρεαστεί σημαντικά από την πτώση της εκτελεστικής λειτουργίας – ιδιαίτερα όταν λαμβάνετε υπόψη ότι δεν έχουμε όλοι την ίδια ικανότητα για να ξεκινήσουμε.
Δεδομένων των αποδεικτικών στοιχείων για τις επιπτώσεις της γήρανσης στον εγκέφαλο, επιστήμονες από διαφορετικούς κλάδους ζητούν γνωστικούς ελέγχους για πολιτικούς, οι οποίοι δεν θα εξαρτώνται απαραίτητα από την ηλικία. «Βλέπουμε τον γνωστικό έλεγχο ως κάτι ανάλογο με τις οικονομικές αποκαλύψεις που συχνά αναμένεται να κάνουν οι πολιτικοί», λένε
Η γνωστική λειτουργία αξιολογείται κυρίως μέσω μιας νευροψυχολογικής αξιολόγησης – ένα σύνολο τυποποιημένων τεστ που μπορεί να είναι τόσο λεπτομερή και εκτενή ώστε να κατανέμονται σε αρκετές ημέρες.