Μια πολύ μικρή λέξη, που η δύναμη που χρειάζεται για να ειπωθεί είναι αντιστρόφως ανάλογη του μεγέθους της.
Και δε χρειάζεται δύναμη μόνο το να μπορέσει κανείς να την ξεστομίσει, ακόμα μεγαλύτερη προσπάθεια χρειάζεται για να την εφαρμόσει. Συνήθως το “ναι” πάει με τη ροη των γεγονότων… ακολουθεί το αυτονόητο. Δε σε βάζει σε μπελάδες. Δεν σε θέτει εκτός ομάδας. Δεν ταράζει τα νερά.
Ποιος είναι όμως αυτός που βάζει τους όρους του παιχνιδιού και πόσο θετικά προσκείμενος είναι, ώστε η ροή να συνάδει με το ατομικό καλό του καθενός… Διαφορετικά άτομα, διαφορετικές σκέψεις και πεποιθήσεις, διαφορετικά συμφέροντα, διαφορετικές ανάγκες. Είναι απίθανο όλα αυτά να έχουν κοινό παρανομαστή.
Το μικρό παιδί καλείται πει όχι στην στρεβλή επιθυμία του γονέα… Ο έφηβος στις τάσεις της παρέας του που έχουν αρνητικό για τον ίδιο αντίκτυπο. Ο ενήλικας καλείται να αρνηθεί μια κατάσταση που προσβάλει την ατομικότητά του… Σε κάθε φάση της ζωής του ο άνθρωπος χρειάζεται να “στεναχωρήσει” άλλους για να προστατεύσει τα θέλω, τις ανάγκες ή τις επιθυμίες του.
Είναι το μυαλό πίσω από τις πράξεις; Άρα είναι θέμα ευφυΐας το να μπορεί κάποιος να αντισταθεί και να μην ενδώσει; Γιατί συνήθως οι προκλήσεις που σηκώνουν το “όχι” ως ορθή απόκριση, είναι εκτός του αναμενόμενου, εκτός των ορίων, των κανόνων, και σε κάποιες ίσως ακραίες καταστάσεις, το άτομο να μην έχει διανοηθεί ότι θα μπορούσαν να του συμβούν. Υπάρχουν θέματα ταμπού, που οι γονείς δεν τα συζητούν με τα παιδιά. Υπάρχουν περιπτώσεις που ο εγωιστής μπορεί να χειριστεί τον ευσυνείδητο ή ευαίσθητο σε βαθμό που να του δημιουργεί ενοχή και να μην τον αφήνει να πει όχι. Υπάρχουν πολλά, μάλλον ατελείωτα σενάρια που το όχι λανθασμένα δε λέγεται.
Θέλει θάρρος το όχι. Θέλει πυγμή και γνώση εαυτού.
…to be continued
Η Νάντια Ναλμπάντη είναι Γενική Διευθύντρια του viosimi.gr και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη και Διευθύνουσα Σύμβουλος του A CERT Ευρωπαϊκός Οργανισμός Πιστοποίησης.