Η νικήτρια του διαγωνισμού EWA – Empowering Women in Agrifood, Αναστασία Φουντούλη, μιλάει στο esgstories.gr για τη δημιουργία της πρώτης ελληνικής φάρμας εδώδιμων εντόμων – μιας καινοτόμου πρότασης που φέρνει στο προσκήνιο νέες λύσεις βιώσιμης πρωτεΐνης και κυκλικής οικονομίας.
Η επιστήμονας πίσω από την καινοτομία
Η Αναστασία Φουντούλη αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα νέας γυναίκας ερευνήτριας που μετατρέπει την επιστημονική γνώση σε επιχειρηματική πράξη. Με διδακτορικό στις Βιολογικές Επιστήμες και εξειδίκευση στην υγεία των εδαφών και την επισιτιστική ασφάλεια, ολοκλήρωσε μεταδιδακτορική έρευνα σχετικά με τη στάση των Ελλήνων απέναντι στην εντομοφαγία και τις εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης. Η ερευνητική αυτή εργασία αποτέλεσε τη βάση για την ανάπτυξη της επιχειρηματικής της ιδέας: τη δημιουργία του πρώτου insect farm στην Ελλάδα και την παραγωγή προϊόντων υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνη για ζώα και ανθρώπους.
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων έξι μηνών συμμετείχε στο πρόγραμμα EWA, το οποίο υλοποιείται σε 13 χώρες με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, παρέχοντας mentoring, κατάρτιση και πρόσβαση σε δίκτυα επενδυτών. Στον τελικό διαγωνισμό του AWomanCanBe.org, η Φουντούλη απέσπασε το πρώτο βραβείο των 10.000 ευρώ, ποσό που θα στηρίξει τα πρώτα βήματα της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Συνέντευξη
1. Πώς ξεκίνησε η ιδέα για τη φάρμα εδώδιμων εντόμων;
«Η ιδέα γεννήθηκε στο Πήλιο, κατά τη διάρκεια των μεταδιδακτορικών μου σπουδών, όπου μελετούσα τις στάσεις των Ελλήνων απέναντι στην εντομοφαγία. Διαπίστωσα ότι, πέρα από τη διατροφική χρήση, τα έντομα μπορούν να αποτελέσουν μέρος της λύσης σε ζητήματα όπως η κλιματική αλλαγή και η επισιτιστική κρίση. Μετατρέπουν οργανικά υπολείμματα σε οικολογικό λίπασμα και βιώσιμη πρωτεΐνη με ελάχιστη κατανάλωση νερού και χώρου – σε πλήρη αντίθεση με τη συμβατική κτηνοτροφία.»
2. Υπάρχουν αντίστοιχες μονάδες στην Ελλάδα;
«Όχι ακόμη. Φάρμες βρώσιμων εντόμων, δηλαδή εντόμων εγκεκριμένων από την Ευρωπαϊκή Ένωση για ζωοτροφές και για ανθρώπινη κατανάλωση, δεν λειτουργούν στην Ελλάδα. Στη δυτική Ευρώπη και την Αμερική ο κλάδος είναι ήδη αναπτυγμένος, αλλά στη χώρα μας βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο.»
3. Πώς ενσωματώνεται η κυκλική οικονομία στο μοντέλο λειτουργίας σας;
«Το σύστημά μας βασίζεται στην αξιοποίηση απορριπτόμενων φρούτων και λαχανικών. Αντί να καταλήξουν στη χωματερή, τα χρησιμοποιούμε ως τροφή για τα έντομα, τα οποία μετατρέπουν την οργανική ύλη σε πρωτεϊνούχα προϊόντα και οικολογικό λίπασμα. Παράλληλα, ενισχύουμε το εισόδημα των αγροτών που μας προμηθεύουν με τα μη εμπορεύσιμα λαχανικά και δημιουργούμε έναν μηχανισμό τοπικής ανάπτυξης στη Θεσσαλία.»
4. Μπορεί η ελληνική αγορά να δεχθεί προϊόντα που σχετίζονται με έντομα;
«Δεν στοχεύουμε να πείσουμε τον Έλληνα καταναλωτή να καταναλώσει έντομα. Η δυσκολία αλλαγής διατροφικών συνηθειών είναι δεδομένη. Η εστίασή μας είναι προϊόντα όπως οικολογικό λίπασμα και τροφές για κατοικίδια, όπου η χρήση εντόμων δεν δημιουργεί τις ίδιες αντιστάσεις. Θα χρειαστούν ενημερωτικές δράσεις για την αποδοχή των εδώδιμων εντόμων στο μέλλον, αλλά αυτό δεν αποτελεί τον άμεσο στόχο μας.»
5. Ποια είναι τα επόμενα βήματα μετά τη βράβευση;
«Μετά το pitching event είχαμε ήδη επαφές με δύο χρηματοδότες που ενδιαφέρονται να προχωρήσουν άμεσα στην υλοποίηση της φάρμας. Βρισκόμαστε σε συζητήσεις για τις τεχνικές και οικονομικές απαιτήσεις. Θα ήθελα προσωπικά λίγο χρόνο ξεκούρασης, αλλά οι εξελίξεις δεν το επιτρέπουν.»
6. Έχεις βιώσει έμφυλες διακρίσεις στον χώρο της έρευνας;
«Οι διακρίσεις υπάρχουν ακόμη. Παρότι βλέπω διάθεση για αλλαγή, οι γυναίκες χρειάζονται ουσιαστική υποστήριξη για να εξελιχθούν σε ηγετικούς ρόλους. Οι άντρες οφείλουν να συμβάλουν στη δημιουργία συνθηκών που επιτρέπουν στις γυναίκες να επιστρέφουν στην εργασία μετά τη μητρότητα χωρίς φόβο αποκλεισμού. Αν δεν αλλάξουν αυτά τα δεδομένα, οι κορυφές της πυραμίδας θα παραμείνουν ανδρικές.»
7. Ποιος είναι ο προσωπικός σου στόχος για το 2026;
«Να λειτουργήσουμε ως παράδειγμα για περισσότερες γυναίκες, ώστε να κυνηγήσουν τις ιδέες τους με τόλμη. Εύχομαι το 2026 να είναι η χρονιά που θα δουν τα όνειρά τους να υλοποιούνται.»